Ein ny dose varm Gunn-folkrock til å forsvinne inn i. 8
«Take your time, ease up, look around, and waste the day» seier Jules. Hovudpersonen i songen Ancient Jules. Ein song som innleiar det sjuande soloalbumet til Steve Gunn. Linja er ikkje berre noko denne Jules ytrar, den karakteriserer også, tykkjer eg, albumets vesen. Ikkje fordi dette er eit album som oppmodar til å sulle bort dagen med slendrianfakter, men fordi det er eit album som får meg til å senke skuldrene, slenge beina på bordet, stirre litt hit og litt dit, og forsvinne inn i tonane som blir spelt. Tonar som er lette å ta inn, varmt melodiske som dei er. Tonar som ikkje er lette å bli kvitt, der dei sirklar og rullar i eit godt groovy selskap.
Steve Gunn er ein fabelaktig gitarist. Ikkje fordi han tyr til spektakulære gitarløp eller på anna vis viser fram teknisk briljans av sjeldsynt kaliber, for det gjer han ikkje. Men at han er noko for seg sjølv, det er han. Og han er det gjennom den lyriske tonen han hentar fram idet fingrane hans dansar så lett og så naturlig over strengene i sirkulerande og gjentakande former. Hans distinkte signatur kan vi vel kalle det. Gitaren kan vere akustisk, men meir dominant på denne plata er den elektriske gitaren. Men uansett kva gitar Gunn har mellom henda finn han eit tema, eit farlig tiltalande eit, og så er han i gang. Skapar noko av nærast hypnotisk karakter. Som bevegar seg frå forsiktig til glødande og tilbake igjen.
Men Gunn er her ikkje heilt åleine gjennom dei ni songane som utgjer Eyes On the Lines. Det er nyttig det gitaristen James Elkington gjer også, enten han opptrer som velvillig samtalepartnar, eller kjem med små kontrastøyt. I ryggen har desse to bassist Justin Tripp og trommis Nathan Bowles. Tripp og Bowles bidrar også på ymse tangentinstrument, og elles stikk det innom folk som spelar på fløyte og harpe og endå meir gitar. Og lyttaren, i alle fall denne lyttaren, blir sveiva inn i det. I song etter song.
«Landscape of repetition» ytrar Gunn i ein av dei sterkaste songane på plata. «Landscape of constant rhythm» konstaterer Gunn i den same songen. Og er midt i essensen av kva denne plata, denne Eyes On the Lines, handlar om. Det å vere i bevegelse ute i opent lende. På veg frå her til der. On the road. Der det å vere til stades, midt i det repeterande som hender her, akkurat no, i den konstante rytmen som grip om sansane, med blikket retta mot linjene der borte, der framme, og så samstundes vere i bevegelsen i retning av eit mål som er mindre viktig enn det som skjer akkurat no, akkurat her. Det går sikkert an å hevde at Eyes On the Lines har eit impresjonistisk vesen.
«Landscape of repetition, drained out at the service station» er den første strofa Gunn syng i songen The Drop. Ein av dei sterkaste songane på plata. Det kan vere at songen handlar om ein trailersjåfør og monotonien. Ein vakker monotoni. Det kan også hende at songen handlar om noko anna, men det får så vere. Sikkert er det at den rullar doggfriskt i eit melodisk sigrande landskap. Og at den har arven frå både Richard Thompson og Grateful Dead med på lasset.
To namn eg opplever som dei kanskje fremste musikkhistoriske referansepunkta til fleire av songane på denne plata. Den før nemnte Ancient Jules er der. Like så den godt drivande Full Moon Tide, med sin fiffige påstand om at «out on the road there are nowhere to go». Ein påstand som ikkje høyrer heime i ei skildring av songen Conditions Wild. For den finn vegar å gå, albumets mest framoverlena affære som den er. Eit rock’n roll nummer med ein god slant psykedelia innabords. Å hevde at den er fengande kjennes på ingen måte feil. Å hevde at den har albumets beste refreng, ja eit beint fram psycht eskalerande refreng, kjennes heller ikkje feil.
Langt meir enn personlige skriftemål og melankolsk grubling så er Gunn sitt tekstlige univers skildringar av sanseinntrykk. Inntrykk som kan tolkast i fleire retningar, som kan skape fleire bilde, men som like fullt ofte står klinkande klare for meg. Det står også rimelig klart for meg at mannen har plassert meir håp enn håpløyse i desse bilda.
Hans uttrykk har både i si soniske og si tekstlige form eit minimalistisk vesen. Der skil han seg kraftig frå det Grateful Deadske. Sjølv når songane driv inn i det jam-prega held dei seg nære sitt eige hjerte, tar ikkje turen ut i villnisse eller tåkelandskapet. Det tekstlige har på si side ei korthogd form, nok ord til å skape eit bilde, men ikkje fleire. Av og til nærast ei stikkordform. Som i smidige (og nydelige) Night Wander. Der ein persons nattlige ekspedisjon under ein lysande måne blir summert opp med nokre få meiningsberande ord, men der eg tydelig ser for meg seansen, frå han klatrar ned veggen til han han skodar «through the trees to the day ahead».
Steve Gunn sitt førre soloalbum, Way Out Weather, var ei lita openbaring av suggererande folkrock. Og er ei plate som aldri er langt unna. Den er der, like i nærleiken, Eyes On the Lines også.
Dette er Margo Price, og ho er bra. For så vidt noko for seg sjølv. Men ein link eller to eller tre til Loretta Lynn er det no her. Sjå på coveret til dømes. På sitt album av året, Full Circle, kan vi sjå Loretta Lynn sitte der i ein lilla kjole med blikket retta mot venstre. På sitt debutalbum av året kan vi sjå Margo Price sitte i ei eng av lilla blomar med blikket retta mot venstre. Loretta Lynn sin signatursong heiter Coal Miner’s Daughter. Det ferske albumet til Margo Price ber tittelen Midwest Farmer’s Daughter. For drygt ti år sidan erklærte Jack White sin kjærleik til Loretta Lynn og produserte hennar album Van Lear Rose. No gjer han ut, gjennom sin label Third Man Records, debutalbumet til Margo Price. Kanskje fordi han i songane hennar, i attityden hennar, verar noko av det same kompromisslause som ein finn hos Loretta Lynn. Eg vil tru det, eg gjer i alle fall det. Samstundes som Margo Price er sin eigen historie, og det ganske så friskt og fengslande.
The Ballad Of the Costa Concordia er ikkje ein ballade om Costa Concordia. The Ballad Of the Costa Concordia er ein song, ein over elleve minuttar lang song, ei lita sonisk/melodisk novelle, (ja for all del: ein ballade om du vil), som ikkje handlar spesielt mykje om det tragiske forliset i Middelhavet i 2012. Songen/balladen/den soniske novella kjem mot slutten av Teens of Denial, ei plate av og med det Seattle-busette bandet Car Seat Headrest, og den kjem i fleire fasar, i alle fall tre. Kapteinen som styrte skipet, Costa Concordia, eller kanskje ikkje gjorde det, i alle fall ikkje slik han burde ha gjort det, dannar eit utgangspunkt for det songen går inn i – «How was I supposed to know how to steer this ship?». Men songen handlar om ein ung mann og korleis han styrer livet sitt, eller kanskje helst korleis han ikkje styrer livet sitt.
Om eg skal feste lit til tittelen på Acres Wild sitt debutalbum (og det skal eg vel?) så handlar dette om å ignorere flagga på badestranda. Og då særlig det raude vil eg tru, sidan det er avbilda på coveret. Men er no dette, desse tonane, desse songane, så faresøkande og opprørske spør eg meg undervegs i lyttinga. Nei, lyde det korte svaret. Dette er pop det. Mjuk pop, kraftpop, psychpop, folkpop, bra pop. Den skeinar ikkje ut i utrygt farvatn, men rir gjerne ei pastellfarga bølgje inn i solnedgangen.
I truskap til tittelen er den første lyden som gjer seg til kjenne på Kevin Morby sitt tredje album ei syngande sag. Eg høyrer eit vemod i tonen den ytrar. Og eg anar eit gåtefullt drag. Den er vakker, den er lumsk. Kanskje er den ikkje heilt å stole på denne saga? Ikkje heilt til å forstå? Eller kanskje skal den slett ikkje ha skulda for at det i opningssporet etter kvart blir skapt bilde som bringar tankane mine i retning av ei avretting. Kanskje bør eg først og fremst gje det ansvaret til orda som vert formidla – om tårer, åtselfuglar og nokre uforsonlige individ som nærmar seg ein skjelven hovudperson («I can see it in them now, they’re going to cut me down»).
This is Pop. Det var XTC og Andy Partridge som forkynte det ein gong, med eit spørsmålsteikn bak. No er det eg som forkynner det, utan spørsmålsteikn. Med god grunn. For dette er jaggu meg popen sin det. Den eg høyrer på det nye albumet til The Switch. The Album. The Switch Album. The Pop Album.
HOPE VI er namnet på eit prosjekt i ein del amerikanske byar som har det føremål å bygge ut dei fattigaste og mest forfalne strøka av byen. På ein slik måte at dei skal kunne huse folk med ulikt inntektsgrunnlag. Ein kritikk som prosjektet har fått er at folk som budde i strøka i utgangspunktet er blitt fordrivne. Washington DC er ein av byane som har nytta seg av HOPE VI planane. PJ Harvey har vitja byen. Ho har skrive fleire låtar inspirert av ting ho såg og vart fortalt der. Når ho så kallar plata si for The Hope Six Demolition Project skulle vel det vere ein rimelig tydelig manifestasjon over at ho ikkje applauderer prosjektet. I opningskuttet, den sonisk sett nesten lystige The Community of Hope, går ho meir konkret inn på sine observasjonar, skildrar det nye som er komme opp i det aktuelle byområdet kontra det gamle som var der. Utan at ho tar ein klart uttalt stilling til dilemma. Men mellom linjene ligg jo prosjektkritikken og ulmar.
Det startar med smygande støy, stigande støy. Det varer i eitt minutt. Så openbarar eit gitartema seg. Eit enkelt og lumskt eitt. Vakkert, forførerisk og lumskt. Kom her, kom her, synest eg det seier. Eg fylgjer etter. Eit groove sig fram, stig fram. Frå sentrum av eit mørke. Tyngre gitarakkordar melder seg på. Ei stemme gjer seg til kjenne. Syng. Frå inne i mørkret ein stad. Det låte illevarslande. Som vegen inn i ei Poe-novelle, eller ein skrekkfilm. Det regnar. Hovudpersonen hutrar. Gitartonar lokkar. Hovudpersonen er ikkje heilt åleine viser det seg. Det er eit menneske til der. Men kva er det dei føretar seg? Kva vil dei kvarandre? Er det ein kamp, er det noko som skal avgjerast? Eller er det ei seksualakt kanskje? Han, hovudpersonen, synest å gå for ein kapitulasjon. «Drown in your eyes» kunngjer han. «Eat me in one slice» foreslår han. I namnet åt den totale underkasting. Og mørket varer, og groovet går. Men ikkje heilt inn i det evige svarte. Dei to forvillar seg ikkje heilt bort, dei gjer faktisk ikkje det, («we ain’t gonna stray»), der ved foten av Confusion Hill – «were the time stand still».
Halvvegs inn i opningssporet skjer det eit hamskifte. Welcome to Earth (Pollywog) som sporet heiter går frå å vere crooner-country til å bli eit heftig soulnummer. Det var også litt slik, men samstundes ganske så annleis, sist Sturgill Simpson var her med eit album. Då starta han med ein klassisk countrylåt, Turtles All the Way Down, formidla ein bra dose religionskritikk, skildra kjærleiken som redninga og påførte etterkvart songen effektfulle psykedeliske svingingar. Psykedeliske svingingar som han ikkje gav alle songane på plata, men som han vandra nok blant til at plata fortente sin tittel, Metamodern Sounds in Country Music.
Med The One In the Sun gjer Monica Heldal klisjeen om det vanskelige andrealbumet ein ny dimensjon. Eg har ingen grunn til å tru at det har vore eit kav for henne å få til denne plata. Min grunn til å kalle plata for vanskelig er at den krev sin lyttar. Så godt som ein time til endes byr den på låtar med mykje innhald. Sonisk innhald. Lange introar, komplekse mønster og uventa vendingar. Groovy og kronglete. Akustisk og elektrisk. Gitar og gitar. Folk, prog og rock’n roll. Etter kvart går det berre klarare og klarare opp for meg at det er tonar verdt å vere blant.
Popkroken 