Category Archives: 2012

Des12

The Men – Open Your Heart

Posted on by
Standard

Det er mykje bra med rock’n roll, berre høyr med The Men.

8

cover

Det startar med eit riff. Det fungerer som ei tidsmaskin. Eg opnar døra til 1979. Den tida då eg hadde all musikken min på kassettar, og spelte den av på ein Tandberg radio/kassettspelar. I hylla på guterommet stod kassett etter kassett med opptak av favorittprogrammet på radioen, Pop Spesial. På ein av desse kassettane kan eg minnast at nettopp dette riffet var å høyre. Riffet, og så ein songar i angrepsposisjon, Jake Burns, som song:

Don’t believe them
Don’t believe them
Don’t be bitten twice
you gotta suss, suss, suss, suss, suss out
Suss suspect device

Det var tider det. Det var Stiff Little Fingers det, frå Belfast, og deira eksplosive oppgjer med konflikten i heimlandet. Suspect Device. The Men frå Brooklyn har vore innom og stole riffet, og bygd ein song av det. Turn It Around. Ein annan song. Ein annan melodi. Med eit heise driv, og skinger og ståk. Frenetisk rock’n roll. Det songaren syng regjerer ikkje fremst i lydbildet, men syng gjer han, like fullt, overtydande:

I wanna see you write a love song
I wanna see you going down
I wanna see you when you try so hard
I wanna see you when you turn it around

Neidå, ikkje heilt det same. Dette er eit anna oppgjer. Eit hat/elsk oppgjer med ei kvinne. Det er der The Men er. Det er i slike retningar dei dreg sitt eksplosive stoff. På sitt tredje album, Open Your Heart. Eit tvers igjennom variert torever av ei plate, som den siste tida har gjort sine herjingar midt i mine sentrale strøk.

The Men var her med ei plate i fjor også. Leave Home heiter den, og har lite anna enn tittelen til felles med ein viss Ramones-klassikar. Eit mørkt infernalsk og støyande helvete gjer den vel i grunn mest uttrykk for å vere. Og er. Sjuk, skrallande og suggererande. Like rundt hjørnet for Sonic Youth, i ein hardcore punkpsykedelisk aveny. Sidan dess har bandet funne fram til ein stad der tonar får litt lys på seg.

Så derfor kan det vanskelig seiast å vere ein håplaus idé å kalle årets utgjeving for Open Your Heart. Det viser seg også å vere ein bra idé å ta endå ein stopp i det britiske punksyttitalet. Og der rane med seg Buzzcocks sin fantastiske Ever Fallen In Love (With Someone You Shouldn’t’ve), for så å gjere den om til sitt eige tittelkutt. Ein annan song. Ein annan melodi. Supplert med ein døyt Replacements, og ein songar som vandrar sveitt og febrilsk mellom elektriske vegger:

Open your heart to me
Don’t believe the tricks that’s tangled in my dreams
There are no mirrors here
I am who I am and I want you to see

Nei kvifor forstille seg, når det som er, er det ein er? Det er der The Men er. Sånn cirka. For heilt opplagt er det ikkje, og det er langt i frå alt denne vokalisten syng som er like lett å få tak i. Spesielt ikkje når banden går så brutalt skrålande til verket som dei gjer i songar som Animal og Cube. Andre stader er det ingen vokalist å høyre i det heile. Då er han, Mark Perro, berre gitarist. Noko han er saman med Nick Chiericozzi. I lag med bassisten og trommisen serverer dei då tre lengre, repeterande, mobiliserande og suggererande kutt.

Country Song er ein slik ein. Ein dirrande og ulmande tur ut i eit lende der kaktusar gror og ein slide-gitar tar seg av songen. Presence bringer dei same tonane tilbake, høgg kraftigare og kraftigare til, og endar opp blant asfalt og skyskraparar, med messande song i det fjerne. Størst er Oscillation. Sju krautrock minuttar som går og går, pendlar og brenn, lokkar og veks, eksploderer og hypnotiserer. Sju minutt som helst ikkje skulle tatt slutt.

The Men held seg, som de skjønar, ikkje på same frekvens plata i gjennom. Dei er hookbasert powerpop, brutal råpunk, og eldfull krautrock. Dei er Sonic Youth sine nevøar i Ex-Dreams, og eit shoegazende popband i Please Don’t Go Away. Og så har dei laga ein song til Candy. Den høyrest ut som ein bukett med Dead Flowers, planta av Rolling Stones på ein Skyway der Replacements står på perrongen og vinkar farvel.

Men i førarsetet sit The Men. Dei likar ikkje å forstille seg. Dei er dei de er. Dei har rockehistoria innabords, og referansane flyg forbi tettare enn rushtrafikken over Brooklyn Bridge, men akkurat det gjer banden i grunnen ganske så grunnleggande blaffen i. Dei er ikkje her for å imponere, dei er her for rock’n roll. Så utan tankar om virtuositet, innovasjon eller intrikate påfunn grip dei fatt i rocken sin inste kjerne, den urovekkande feberen, og tenner på.

Og Gud skal vite at det brenn.

Først publisert på Groove.no (i 2012)

Des12

Neil Young & Crazy Horse – Psychedelic Pill

Posted on by
Standard

Young ser tilbake, forfølgjer gamle idear i langstrekte former, og skapar magi.

8

cover

Det finst mang slags Neil Young-plater. Frå dei akustisk orienterte til dei elektrisk funderte. Frå dei sterkt ambisiøse til dei han berre rota i hop ein fredagskveld. Frå meisterverk til skrot og tilbake igjen. Og så er det denne bunka der namnet Neil Young ikkje står åleine på coveret, der namnet Crazy Horse er føydd til.

Crazy Horse, denne trioen han fant i 1968 ein gong. Denne motoren han med ujamne mellomrom sidan har nytta seg av. Den har dugelig med hestekrefter, og langt meir til felles med ein traktor enn ein straumlinjeforma Ferrari. Når den kjem i gang blir det harva og arbeida, og det den møter på bringe den aldri utav fatning. Elegant kan eg ikkje kalle den, lyden av Neil Young & Crazy Horse. Polert og nyvaska har den heller aldri vore, men stødig, og tett, og grom, usedvanlig grom. Der den knurrar og trampar, og gyngar og brenn. Og går, og går, og går. Den kjem aldri til å stanse. Tru meg.

Eg plasserer lyden av Neil Young og Crazy Horse høgare enn dei fleste lydar eg finn der ute. Eg bør vel kanskje kalle meg fan. Tre av platene denne gjengen har gjort i hop høyrer med til mine aller fremste favorittplater, Everybody Knows This Is Nowhere, Rust Never Sleeps, Ragged Glory. Etter at eg no har tilbrakt eit par veker i selskap med Psychedelic Pill er eg i grunn klar for å føye ei fjerde til rekka.

Neil Young er 67 år i år. Slike gamle rockarar skal vel helst ta det litt med ro. Gje ut ei plate kvart femte år. Ei litt dvaskare utgåve av den førre. Som igjen var ei litt dvaskare utgåve av den før der att, som igjen var …. og så vidare. Neil Young gjer stort sett ut ei plate i året, minst. Fleire gonger har det vist seg å være ei dvaskare utgåve av noko han har gjort før, eller berre noko dvaskt noko. Men innimellom, og langt oftare enn kva tilfelle er med gamle rockarar flest, så er det ikkje slik.

Då 2012 opprant var det ein del år sidan sist Young og Crazy Horse laga plate saman. 2/3 av bandet var med på Greendale i 2003, men for å finne ei plate der heile besetninga var med må vi tilbake til 1996-utgjevinga Broken Arrow. Når 2012 snart drar sitt siste sukk er vi to slike plater rikare. Americana frå tidlegare i år var deira dykk ned i den store amerikanske songboka. Eg opplevde det aldri som eit vidare vellykka dykk. Plata var i grunn ganske så traurig, og blant det svakaste dei fire har gjort i lag. Psychedelic Pill er åtte Young-komposisjonar, og ein heilt annan skål.

Noko anna gamle rockarar kan finne det formålstenlig å fordrive tida med er mimring. Og i den samanheng då gjerne kontakte ein skrivefør person for å skrive ei memoarbok, frå den tida då ein ikkje tok livet fullt så med ro. Neil Young har skrive boka si sjølv. Waging Heavy Peace. Den kom ut i år den også. Psychedelic Pill er på sett og vis ein del av det same prosjektet. Plata skodar meir bakover i tid enn framover. Kanskje fordi det trass alt er meir tid å ta av der?

Derfor kunne plata vel så gjerne bore tittelen Driftin» Back. Slik det nå er har opningssporet fått einerett på den tittelen. Eit opningsspor litt utanom det vanlige. Eg har sett folk kalle det ting som musikalsk drøvtygging og dustete, og eg har sett folk kalle det for ekstraordinært, transeskapande, eller mumle noko om episke grubleri. Det er tydeligvis eit spor ein enten ikkje tåler, eller tåler så altfor godt. Det varer i 27 minutt. Sjølv i Young og Crazy Horse målestokk er slikt å dra det langt. Men spør du meg (noko du kanskje ikkje gjer) er det på ingen måte for langt. Eg skjønar dei som snakkar om transetilstand. Eg hamnar der kvar gong. Eg reagerer med sakn kvar gong låta tonar ut. Kanskje litt fordi då veit eg at det utålelige phaser-vandaliserte tittelsporet dukkar opp, og eg må foreta meg noko for å sleppe unna, men mest er det nok fordi eg vil være der, lenger.

Være der motoren går, og går, og Young fargar tilværet med langstrakte lutrande gitarfigurar. Med sånn cirka fem minutts mellomrom går han så mot mikrofonen og melder frå om eit og hitt. «Dreamin» bout the way things sound now» syng han, og minner om at han har skrive ein del om nett det i boka si. «When you hear my song now, you only get 5%, you used to get it all» held han fram. Det handlar om hans noko tverre syn på måten musikk blir formidla på no til dags (MP3, streaming), det var andre tider i den gode gamle vinylalderen synst han. Han har også ei meining om enkelte måtar kunsten vært presentert på i våre dagar. «I used to dig Picasso, then the big Tech giant came along, and turned him into wallpaper». Litt religionsprat tar han seg også tid til. Angrar på at han gav 35 dollar til Maharishi, for det forsvann jo berre inn i organisasjonen. Slår eit slag for heidningtilværet, og avsluttar, festlig nok, med å proklamere at han vil «gonna get a hiphop haircut».

Det blir ikkje laga særlig med songar av eit slikt kaliber no til dags. Men Neil Young har eit par til på lager han. Rett nok er dei ti minutt kortare, men lyt vel få passere som lengre enn gjennomsnittet likevel. Den vemodsvakre Ramada Inn. Gitaren til Young formidlar lengsel mot noko som var, men vanskelig kan komme att. Når den ikkje riv og slit då, i tungsinnet som har sett seg fast i songens mannlige hovudperson. Saman med si kvinne opplevde han meininga i tilværet då borna vaks opp. No er borna for lengst ute av reiret, og meininga likeså. Det er ikkje stort anna enn refrenget att, og Crazy Horse stemmer i: «Every morning comes the sun, and they both rise into the day, holdin» on to what they’ve done». Ein tur «down south lookin» for good times» vert ikkje krona med suksess. Men, «she loves him so», og «he loves her so». Det er berre det at orda sitt fast, fastare enn korken på flaska i alle fall. Så «he just pours himself another tall one» i staden. Og slik går den dagen også.

Då var det andre dagar i 1968. Den gongen Neil og nokre venner hadde sett seg føre at dei skulle redde verda. «But the weather changed, and the white got stained, and it fell apart». Då er vi inne i Walk Like A Giant. Albumets tredje essensielle nummer (for ikkje å seie mest essensielle). Ein song der gode intensjonar og vakre draumar møter brutal røyndom og apokalyptiske tilstandar. Gitaren er ilter, kaskadar av elektrisk kraft dansar rundt Ralph Molina sitt stødige beat. Gemyttlige plystretonar fungerar som eit gjentakande varsel om at saker er i gjere. «I used to walk like a giant on the land» syng songaren. Men det var den gong det, nå kjenner han seg meir som «a leaf floating in a stream». Verset veks og Crazy Horse følgjer på, med «oooooooh wop-wop»-koring. Songaren ser undergangen i kvitauga, og Crazy Horse tar songansvar i refrenget, «think about how close we came, I want to walk like a giant on the land».

Så kan ein jo spørja seg då, kva denne greia med å gå som ein gigant er for noko. Er det noko å trakta etter? Er han bra eller dårlig, denne giganten? Er han ein som bygger, eller ein som riv ned? Skal eg driste meg til eit svar vil eg seie begge deler, og litt til. I songen til Young kan han representere det å bety noko, å utrette noko. Men ikkje nødvendigvis. Kanskje burde vi heller sjå kjempa føre oss med eit janusansikt, der idealisten som vil redde verda er på eine sida og demonen som vil herske over den er på andre. I det låta har att 4 minutt og tjue sekund skjer ei omvelting, ein dekonstruksjon. Det heile ramlar, slik eg opplever det, inn i ein etterapokalyptisk tilstand. Ragnaroket er over, demonen har sigra. Og tapt. For kva finst att å herske over? Anna ein eit stort aude landskap. Brutal og tung stamping prøver å vekke til liv det som ikkje lenger er å finne. Eit klagande og uhyggelig rop, eit «oooooooh-ooooooh» kjem brått inn mot slutten, og så døyr låta.

60 minuttar er den omtrentlige samla lengda på desse tre låtane. Dei kunne vore ei plate åleine. Ei heilt fantastisk ei. Young synst tydeligvis dei trengte selskap, så han har lagt ved fem låtar til, og slik sørgja for at Psychedelic Pill er eit dobbeltalbum.

Det er ingen av desse fem andre låtane som rekk opp til dei tre mastodontane, verken i kvantitet eller kvalitet. Men det er berre tittelkuttet som er håplaust. Noko som blir prøvd retta opp att ved at det kjem tilbake heilt til slutt, som eit bonus-spor utan phaser-effekt. Utan at det blir så mykje meir enn ein bleik bleik variant av Cinnamon Girl av den grunn. Då er det betre takter over She’s Always Dancing, der Young syng om ei uoppnåelig kvinne, låner litt frå Like A Hurricane, og dreg låta forbi åtte minuttars merket.

Vidare har han funne plass til ein tretti år gammal song han laga til sin funksjonshemma son, For the Love Of Man. Lett sentimental, og ganske fin. Young gjer seg heller ikkje på noko vis bort når han i countryrockform meddele at han er Born In Ontario. Eller når han i friske Twisted Road fortel om si begeistring for Dylans Like A Rolling Stone og gjenkallar minnar om då han høyrte Grateful Dead på radioen.

Så bra kan altså tilbakeskoding, gamle takter, og minimal utvikling være.

Først publisert på Groove.no (i 2012)

 

Des11

Old Crow Medicine Show – Carry Me Back

Posted on by
Standard

Med tradisjonar på tanken, og gode melodiar i banken, treff dei nok ein gong planken.

7

cover

Den amerikanske borgarkrigen gjekk føre seg på 1860-talet, og Watauga demninga vart bygd på 1940-talet, men Old Crow Medicine Show synst det er heilt greitt å synge om det i 2012. Dei syng også om fråflytting, heimebrenning, fylleslagsmål, låvedans, og anna rural moro og smerte. Dei er friskare og meir opplagte enn dei fleste som stemmer opp strengane sine der ute. Dei er slett ikkje irrelevante.

Med sitt sjette album sidan dei starta ut, like over på hi sida av tusenårsskiftet, viser Old Crow Medicine Showseg som dei same helsebringande leverandørane av tradisjonsrike og uforfalska tonar som dei i grunn alltid har gjort. Heilt naturlig. Med minimal straumtilførsel men dugelig energi grip dei tak i merksemda.

Songane er deira eigne, men dei har alle sine slektningar langs ei historisk linje som kan strekkast tilbake til den tida då dei første europearane satt og song i dei amerikanske dalsidene. «Won’t you carry me back? Carry me back to Virginia» vert det sunge. Innleiingsvis. Temaet er den før nemnte borgarkrigen. Sett gjennom sørstatsauger. Ketch Secor svingar fela, tonen er irsk, og tempoet nær på infernalsk. Om enn ein tanke meir regjerlig enn i trashgrass festskildringar som Mississippi Saturday Night og Sewanee Mountain Catfight. Og når vi først er inne på temaet fest, den mest attraktive festen trur eg må vere den som vert skildra i fornøyelige Country Gal. Her plukkar bandet tonar frå Hank Williams-katalogen, og skildrar ein låvefest der det meste tar fyr til slutt.

Og skal det bli skikkelig fest, i Knoxville eller der omkring, må det heimbrent på bordet. Då er det Bootlegger’s Boy kjem på banen. Ein tapper og ettertrakta fyr, i songens første del, som etter at han har drept ein mann på brutalt vis «in a feud of whiskey» blir ein vondskapsfull og etterlyst fyr, i songens andre del. Ein song, som tilliks med fleire songar på plata søker å skape nyansar med enkle middel. Som til dømes den drivande fengande We Don’t Grow Tobbaco. I første vers blir jobben framstilt som umenneskelig tøff: «we’d chop that wicked weed, till our hands and fingers bleed». I andre del, når produksjonen er lagt ned, og jobben ikkje lenger eksisterer blir det formulert ein lengsel mot den tida då tobakken vaks på åkeren, og dei hausta den, til hender og fingrar blødde.

Etter at plata blei spelt inn har songar og gitarist Willie Watson slutta i bandet. Han går no solovegen. Det var visst ikkje full semje om kor den felles vegen skulle gå. Utan at Carry Me Back ber noko som helst preg av det. Her blir det spelt i ein og same retning. Og sunge, med glød. Av Watson, og av Ketch Secor, som vel no har den mest framtredande rolla i bandet.

Secor som i si tid laga bandet sin største hit, Wagon Wheel, med utgangspunkt i eit halvferdig Dylanrefreng han kom over. Levi Barnard elska Wagon Wheel. Det var favorittlåta hans vart det fortalt på eit radioprogram for tre år sidan, som Secor tilfeldigvis satt og høyrte på. Levi Barnard, ein amerikansk soldat som nylig var blitt drept, av ei bombe i Bagdad. Secor skreiv låta Levi. Om ein landsens gut som «don’t belong in the desert anyway». Meddelt i eit meir anstendig tempo enn dei ovannemnte låtane.

Endå nokre hakk roligare er Ain’t It Enough. Ein sympatisk ballade som vel kan seiast å vere deira bidrag til kategorien «Peace, Love and Understanding»: «Let the prison walls crumble, and the borders all tumble, there’s a place for us all here, and ain’t it enough». Ways of Man er inne på eit liknande spor. Ei vise det skin litt Waylon & Willie av, og som fremjar eit noko misantropisk syn: «The brotherly love is such a hard thing to get through our heads».

Men songane til Old Crow Medicine Show er ikkje vanskelige å ta til seg. Dei verkar å komme frå ein stad der det ekte overskotet har gode kår.

Først publisert på Groove.no (i 2012)

 

Des11

Racing Heart – To Walk Beside That Ghost

Posted on by
Standard

Ein ung nordmann, nokre amerikanarar, og bedagelige poptonar.

5

cover

Det finst mange grunnar til å busette seg i Brooklyn. Sånn reint bortsett frå at Mathias Tjønn skulle ha seg ein plass å bu då han i 2009 var ferdig med musikkstudiet i Boston kjenner eg ikkje hans motiv for å gjere det, men han gjorde no det.

Det finst mange band i Brooklyn, ja drøssevis av band i Brooklyn. Det har lenge gjeve ein god dose kreditt å kunne vise til at ein held til i Brooklyn. Ja så pass lenge no at det i hipsterleiren sannsynlegvis ikkje gjer særlig til kreditt lenger. Like forbanna, Racing Heart kjem frå Brooklyn.

Mathias Tjønn er imidlertid like norsk som vokalen i etternamnet hans. Og Racing Heart må kallast hans, først og fremst hans, men er ein trio. Tonen deira ligg nærare det bedagelige enn det energiske. Nærare Grizzly Bear enn Yeasayer. Den er meir intrikat enn den er enkel og lettfattelig. Meir melankoliorientert enn sangvinsk.

To Walk Beside That Ghost er bandet sitt debutalbum. Det blir gitt ut på den vesle norske labelen Movemountains. Ein label som så langt stort sett har nøgd seg med å servere oss plater av det attraktive, men litt for hemmelige, norske bandet The Captain & Me. Og akkurat som hos det bandet dreg Racing Heart si soniske åtferd i meir enn ein retning.

I sitt vesen må det vel seiast å vere popmusikk, eller indiepop vil sikkert mange heller insistere på. Pop (eller altså indiepop for dei som føretrekk det) med eit ikkje ubetydelig jazzsinn, ein mild vestkystbris i ryggen og sterkt framtredande songharmoniske manerar. Då skulle eg i alle fall vere i nærleiken av å ha plassert dei på det soniske verdskartet.

Unge Tjønn spelar stort sett på akustiske strenger, samt eit og anna tangentinstrument. Dei to andre som utgjer bandet spelar klarinett og kontrabass. Og alle tre syng dei. Av innleigde krefter finn vi ein trommeslagar, blåsarrekka til Sufjan Stevens, og ein strykarkvartett. Ein del folk altså, men dei unngår i grunn på rimelig elegant vis å gå i vegen for kvarandre.

Dei spelar songar som avgjort gjer tilkjenne visse ambisiøse takter. Utan at dei verkar plagsamt forserte. Mest fengande, og sjarmerande, er This Pretty Mistake. Ein lettbeint poplåt med eit vagt Radiohead-slektskap. Vakrast og luftigast er Words For the Ones We Lost, med sin klarinett/strykar samtale og sine naturlig skiftande melodiske vegar. Jazzgroovet er tydeligast i bittersøte Photos. Emma er raffinert smygande jazzpop, og Et Ønske, Et Håp er ei lita salig linje på norsk («et ønske, et håp, fødde sol i min sjel»).

That Ghost, det spøkelset, som Racing Heart vandrar ved sida av er tida som har gått, saker som har skjedd, og som ikkje ligg att gløymte og ferdiglevde, men blir med, og fargar dagane som kjem, slett ikkje alltid i dei livligaste fargar. Plata eg har høyrt, To Walk Beside That Ghost, er vel nokre hakk unna å skape den kraftigaste kriblinga i sjela. Men den har no vore her, har absolutt vist seg å ha sitt å by på, og eg vil ikkje bli forundra om denne Tjønn viser seg å ha eit og anna å by på i framtida også.

Først publisert på Groove.no (i 2012)

Des11

Patti Smith – Banga

Posted on by
Standard

Dama som nektar å bli uinteressant.

8

cover

Det sit ein hund ved himmelens port, ved sin herres føter, og ventar. Det har den gjort i snart totusen år. Dens namn er Banga. Eg sit å høyrer på ei ny plate av Patti Smith. Med nyskrevne songar av Patti Smith. Åtte år etter at noko slikt hende sist. Dens namn er Banga.

Eg har vel i grunnen heilt sidan eg oppdaga henne (og så kom til hektene igjen) tenkt at i jungelen av musikksjangrar så er Patti Smith sin eigen sjanger. Når ho i desse dagar leverer sitt tiande album av eigenproduserte låtar, tenker eg det framleis slik. Ho nyttar ikkje høvet til å sprenge seg ut av sjangeren. Ho er den ho er. Men ho er det sterkt, minst like sterkt som då ho var her med Trampin» i 2004.

For all del, det var ikkje alt som kom ut i tida mellom Easter (1978) og nemnte Trampin» som imponerte. Av plater, i grunnen berre elegiske Gone Again. Og, det har vore ein pretensiøs dimensjon til stades i mykje av det ho har føretatt seg etter Horses (det 37 år gamle debutalbumet som eg ikkje oppfattar slik, det er reinspikka feber, blasfemi og lidenskap) som eg stundevis har stilt meg litt avventande til. Samstundes har ho denne evna til å jorde det ho formulerer. Til å dra det høgtravande og blomstrande ned. Til å pare det med primitiv rock’n roll, avkledde klagesongar eller improvisatoriske febertalar. Då blir det som regel ikkje for mykje.

Det er ingen fakter hos Patti Smith. Ho prøver ikkje vere, noko, eller nokon. Ho er, stemma, poeten og rytmen. Framleis, i ein alder av 65 år, er ho det. Aldri halvhjerta, aldri noko mindre enn vital, tidvis formidabel.

Constantine’s Dream er formidabel. Levande, dirrande, ekspanderande, og formidabel. I løpet av sine 10 minuttar filtrar låta saman historie og nåtid, draum og røyndom, religion og kunst, naturen og mennesket. Det er ikkje for mykje. «I dreamed a dream» syng Patti Smith i første linje. Ho nøyer seg altså ikkje med eit «I had a dream». Ho vil ha maks patos. Det blir ikkje for mykje. I draumen har ho sett Frans Av Assisi knele og be ei bønn «for the birds and the beasts and all humankind». Derifrå og ut formulerer ho så ein improvisatorisk tale som drar inn den første kristne keisaren i Romerriket (Konstantin I), han som seinare malte eit bilde av denne keisarens draum (Piero della Francesca), og som døydde same året som Columbus steig i land i Amerika, og der såg «nature unspoiled». The New World, eit Eden som ville ha letta hjerta til den heilage Frans, som sender ein overvelda Columbus inn ein søvn som gradvis flettar seg saman med framtida. «The twenty-first century» stig fram som engelen i keisarens draum, oppdagaren ser naturen i flammar, ei øydelegging, og den rojalistiske draumen forsvinn inn i natta. Apokalypsen er fullbrakt. Men det kjem eit etterpå. Ein gammal Neil Young-song. After The Goldrush. Skyvd nokre tiår fram i tid. «Look at Mother Nature on the run, in the twenty-first century» syng Patti Smith, og nokre barn. Det nærmar seg kanskje då, men det blir likevel ikkje for mykje.

Og restane av den siste pianotonen set eit sakralt punktum.

Ein time tidlegare har ho starta albumet med Amerigo. Ein song der ein europear (anno 1500) rapporterer med idyll i blikket og forståing i hjerta frå kontinentet som nett er blitt oppdaga. Slik er songens tone også, vennlig og tiltalande. Men Banga er ikkje først og fremst songar om Amerika. Albumet strekker seg vidare enn som så. Dette er songar om dei frittflygande og om demonane, om skjønnheiten og undergangen, og om håpet å få døy «on the back of adventure».

Ho syng songar til to nyleg avdøde kvinner. Sørgmodige men samstundes oppløftande This Is The Girl, tileigna Amy Winehouse. Og den sorgtunge og umåtelig vakre Maria, tileigna den franske skodespelaren Maria Schneider, mest kjent for si rolle i Siste Tango I Paris. «Wild wild hair, sad sad eyes …… tangoing from heaven to hell».

Ho ber fram ei rock’n roll bøn for japanarane som vart ramma av tsunamien i fjor, oppkalla etter deira stolte fjell Fuji-San. Ho presenterer ei ode til kjærleiken, livet og «the human beat», titulert Mosaic. Og balanserar på kanten av for mykje. Men balansegang kan vere bra.

Russisk litteratur og film gjer seg også bemerka på plata. Den heller middelmåtige poplåta April Fool referer til fødselsdagen til Nikolai Gogol, og hentar inspirasjon frå hans mest kjente bok Døde Sjeler. Den slettes ikkje middelmåtige, men derimot røft og lealaust rockande tittellåta (med Johnny Depp på gitar) vart til etter at Patti hadde lest Mikhail Bulgakov sin finurlige roman Mesteren og Margarita, om ein besynderlig djevel og hans intrikate affærar (i Moskva, Jerusalem, og Gud veit sikkert ikkje kor). Mick Jagger skal etter seiande ha laga Sympathy For The Devil etter å ha lest same bok. Patti Smith tar utgangspunkt i ein liten historie i boka om Pontius Pilatus og hans lojale hund Banga som sitt utafor himmelporten og ventar på Kristus. Kva songen eigentlig handlar om må djevelen vite. Om lojalitet kanskje, eller kanskje om at «the way to heaven is true – true blue»? Og the Second Stop is Jupiter. Men då er vi hos Tarkovsky. Den store russiske filmregissøren. Songen som Patti Smith har gitt hans namn er like mykje eit dikt, med tonar lånt av Sun Ra. Flytande, dvelande, med draumeliknande bilde i eit gråfarga landskap. Magisk i grunn. Som ein film av – Tarkovsky.

Med seg på plata har Patti Smith sine evige kombattantar Lenny Kaye og Jay Dee Daugherty, og den litt seinare arriverte Tony Shanahan. Dei er bandet hennar, og dei er medkomponistar. Patti Smith Group kalla dei seg ein gong i tida. Dei er ikkje yngre no enn den gong, men dei har eit eller anna avgjerande i seg som dei fleste andre som har vore ute der like lenge har lagt ifrå seg. Det viser Banga alle teikn på.

http://www.youtube.com/watch?v=2RvMIrbD8cA

Først publisert på Groove.no (i 2012)

 

Des11

Tame Impala – Lonerism

Posted on by
Standard

Med ein sumpete romklang forserer Tame Impala ei sonisk løype som svingar seg frå gylden harmoni til eldraudt kaos.

8

cover

Psykedelia er som kjent inga ny oppfinning. Den søkte sine fargeblandingar, og utvida sitt og andres medvit, lenge før Kevin Parker vart født. Utan at det hindrar han i å kalle fram eit hypnotisk groove og pensla kringom det med tonar av kosmisk karakter. Ikkje sensasjonelt ulikt enkelte psykedeliske saker som verda har høyrt før. Likevel skil han seg ut. Hans utvilsame teft for det melodiske blir utfordra av hans trong til å overrumple. Sjølv hevdar unge Parker at det berre er lyden av musikken inne i hovudet hans. Den har ei merkverdig evne til å ta bustad i andre hovud også. Som mitt til dømes.

Når dei er ute på tur for å spele er Tame Impala eit band. Slik er det ikkje når musikken blir laga og spelt inn. Då er Tame Impala i all hovudsak berre Kevin Parker. Ein 26 år gammal multiinstrumentalist frå klodens mest avsidesliggande millionby. Perth, Australia. Der har han romstert og spelt inn musikk på soverommet sitt sidan grytidleg tenåringsalder. Etterkvart vart han med i eit og anna lokalt band. Band med namn som Canyons og Pond. Det er folk frå desse banda som mønstrar på og blir ein del av Tame Impala når det skal spelast konsertar. Noko det har blitt ein del av dei siste åra. For etter at bandet fekk rimelig med merksemd for sitt debutalbum Innerspeaker (i 2010) har dei turnert både Europa og det amerikanske kontinentet relativt flittig.

Innerspeaker var solid forankra i eit svulmande psykedelisk lydbilde, der ein fuzzy gitarlyd og eit skiftande og tidvis sølete groove gjorde sitt for å overmanne Parker sine Beatlesslekta vokallinjer. På reise mellom konsertstader, i ein leiligheit i Paris, eller i sitt husvære i Perth, har Parker så skapt oppfølgjaren. Det går greitt an å høyre at Lonerism er laga av same mann som skapte Innerspeaker, men det går også greitt an å høyre at han har komme seg vidare. Kan eg seie noko slikt som at han no har frigjort seg frå det psykedeliske 60 og 70-talet? Samstundes som at eg godt kan høyre at slike ting framleis heng fast i han?

Eg har høyrt, eg har nytt, eg har tenkt. På eit stadi tenkte eg at dette må då være den beste plata med Flaming Lips-tonar sidan Soft Bulletin. Ved eit anna tilfelle veit eg at det slo meg at dette er då om lag like eventyrlig som Todd Rundgrens A Wizard, a True Star. Og så er det sjølvsagt ikkje råd å komme utanom at det framleis er tydelige spor etter det psykedeliske Beatles i rillene, og då særlige den Lennonske Beatles-biten. Det skadar ikkje. Det finst nokre millionar band eg tenker det er verre å nytte avtrykka etter enn nett det bandet.

Lite minnar i grunn om både det eine og det andre av det eg nett nemnte når opningssporet gjer seg til kjenne. Eit intenst kviskrande mantra («I gotta be above it, I gotta be above it») blir gjentatt og gjentatt, og går inn i ein rastlaus loop. Lyddønningar frå gitar men først og fremst frå synthesizerar slår innover, og Parker syng sakte og tydelig (og … eh, litt Lennonsk) om å takle kvart minste hinder som måtte komme i vegen for han. Etter kvart som albumet skrider fram blir det klart at nett det skal vise seg å ikkje være så heilt enkelt.

Plata heiter ikkje Lonerism utan grunn. I tillegg til at det vel er ganske så dekkande for måten plata vart til på så er einsemda og det å kjenne seg utanfor eit slags gjennomgangtema her. Frå å drøyme høglytte draumar og fostra akk så feilslått optimisme fordi «she remembers my name» i Mind Mischief. Til å kneble kjærleiken allereie i fødselen i Keep On Lying. Eller tenke håpefulle tankar i innleiingsfasen av Apocalypse Dreams, og så via spørsmålet «do you really live without the fear?» føre songen inn på temmelig så fatalistiske banar.

Ved eit tilfelle gjer Parker det i litt popcatchy former. «Lonely old me, whoops-a-daisy I thought I was happy» syng han då. Why Won’t They Talk To Me heiter songen, som via nølande synthlinjer dansar inn i poppen (og etter kvart utav den igjen). Augeblikket på plata som får stå som representant for hans sjølverklærte hang mot Britney Spears og den spretne poptonen. Frå ein heilt annan kant kjem monsteret Elephant dansande. Eit stykke psykedelisk blues, driven fram av eit brunstig bassdriv, som i sin midte har synthesizerar som både produserer robust aggresjon og audmjuk tilbaketrekking. Medan songaren syng om ein skikkelse med eit overdimensjonert ego og ein underdimensjonert sosial intelligens.

Det var trommeslagar Parker først og fremst var då han starta si ferd inn i musikken. Det var rytmemønsteret han fant først då han kreerte låtane sine. Framleis er det slik, seier han, at det å sette seg ned på trommekrakken kjennest mest naturlig. Hypno-groove er ein etikett eg har sett blitt klistra på den biten av lydbildet til Tame Impala. Eg tenker eg kallar den treffande. Samstundes som eg føler ein trong til å informere om at det er eit mangfaldig groove fyren bringer fram. Frå det nesten bedagelige til det hardt pågåande. Frå Apocalypse Dreams si insisterande krautåtferd, til same låt sin tilbaketrekte døsige rytme. Frå Mind Mischief sitt rullande Bonhamske mønster til Sun’s Coming Up sitt fråvær av trommer.

Lett fordøyelig skal eg ikkje hevde at Lonerism er, men høg på seg sjølv eller vanskelig å like er plata heller ikkje. Den er sant å seie trustappa av storarta musikalitet. For sjølv om plata er spelt og skrudd i hop med omhug har den lite og ingenting jålete over seg. Lonerism kjennes i grunn usedvanlig levande ut. Og aller best er den når ein tar seg tid til å gå inn i den, og være i den, utan opphald, frå første intenst kviskrande linje til siste drap på ein ugod gitartone. Så gjer det, det kan godt være at du ikkje kjem til å angre.

Først publisert på Groove.no (i 2012)

 

Des11

Tønes – Sån Av Salve

Posted on by
Standard

Alvorlig morosamt eller morosamt alvor, nokre bitre piller, og viser som helst vil det beste.

cover  Det er ikkje berre moro det som skjer. «Eg går og legge meg» proklamerar Tønes, og vi trekke litt på smilebandet, synst han skildrar eit smått nevrotisk kveldsaugeblikk på ein slåande og ganske så løyen måte. For vi ser han jo greitt føre oss denne fyren i songen, der han står og trippar innvendig, og helst ser at resten av laget ser det akkurat som han ser det. At det er tid for å legge seg. Men det er det jo ikkje, synst resten av laget. Dei synst vel eigentlig han er ganske så irriterande. Så han går der då, fram og tilbake, til spott og spe, finn på nokre gjeremål, blottlegg nokre fobiar, og stimulerar sin irritasjon. Det er i grunn litt trist.

Det er i grunn sånn Tønes er. Han er festlig, og pussig, men ikkje i lause lukta. Han bryggar på noko anna også, melankoli til dømes. Eller indignasjon, som eg meinar må være drivkrafta i den ganske så fullendt vanvittige Sånn Koga Eg. Ein revyprega låt med både gospel og country i seg, der songaren kjem opp med eit lass av formaningar om korleis ein bør handtere grytene. Så det ikkje skal gå gale. Men eigentlig er han blitt trakka på tærne, trur eg. Har fått ein kritikk som er tung å svelgje. Så det heile endar i ein grandios trass, der hovudpersonen rår til å skru plata på full guffe og «bare la det koga opp, bare la det renna øve». Før han seier fram eit lakonisk men bestemt «sånn koga eg».

Tønes er her med sitt sjette album, og det er eit ikkje så reint lite fantastisk album, i grunn. I kjent Tønes-stil er det fullt av skildringar om folk som helde på med sitt. Små ting, dagligdagse ting, ting dei kanskje ikkje er spesielt stolte over å halde på med. Underfundig sosialrealisme, ispedd meir alvorsprega tankar kring det å være menneske, i hop med andre menneske. Formulert på hans særeigne vis, og på Sokndalsdialekt. Lokalt, men ikkje på ein slik måte at det blir ugyldig for oss som har vår lokalitet ein anna stad. Han er langt gyldigare i grunn enn dei som prøver å femne breitt, og som ofte forskrevar seg. Ein fin ting med Tønes er at han aldri forskrevar seg.

Han syng heller om Det Skitna. Då er han ikkje spesielt lystelig. Då syng han om kor leie han er av uskrivne reglar og alt som ikkje går an. Kor lite tilfreds han blir av søken etter det perfekte, og at han langt heller strekke armane «ud mod det skitna». Han syng også om Det Besta. Men er heller ikkje då spesielt lystelig. Då handlar det om slike ting som å ville leve fritt og trygt i ei verd der det mesta er juks og lite er gratis. Og så syng han om Lyset. Stort sett berre akkompagnert av eit piano, og utan avstand. Om kor mykje større pris han set på dei fordomsfrie («folk så ikkje he bestemt seg på forhånd») enn desse som alltid sette «to strege onna svaret». Kanskje er Sån Av Salve omgitt av meir alvor og mollstemte grublerier enn noko anna Tønes-plate?

Og temmelig sikkert er Sån Av Salve ei betre produsert plate enn noko anna Tønes-plate. Frode Strømstad (I Was A King) har ansvaret for det. Plata igjennom blir det vel spelt på bortimot tjue instrument. Men det virkar aldri slik. Det blir halde att, det blir gitt plass. Det er opent, reint, og landlig. Min Venn blir driven fram av ein kontrabass i jazz-slag. Lyden av orgel løftar Mystisk Liv, og dansar sprettent langs Sånn Koga Eg. Ein steelgitar smyg innom ved enkelte høve, og blir kanskje avløyst av ein banjo. Eller var det mandolin eller dobro?

Og songaren undrar seg. Over korleis ei flue kan komme seg inn i ein pottetett kuppel. Men meir er han vel oppgitt over at fluesmekka aldri kan bli lagt på plass etter bruk. Slikt burde jo være elementært. Og kven i all verda har lagt den på skjerebrettet, «den må feila någe elementært».

Og songaren søker fred og ro. Inne på badet, bak ei låst dør. Saman med «ei bodda med Pondus og magasina». Her filosoferer han over om han skal dusje no eller vente til i ettermiddag, medan han studerer «det så vokse i bånnen av tannglasset». Her vil han være i fred. Heilt i fred. «Så slutt og riks i dørhåndtaget».

Og songaren syng om naboen. Står i vindauget og skular over mot naboen. Der ser han at sonen er komme heim. Sån Av Salve. Den bortkomne sonen som ikkje har vore heima «si systaro gifta seg». Songaren har ikkje mykje godt å seie om den karen. Han malar han ut som ein jækel på skulen, og seinare ein ynkelig opportunist som har lagt bort dialekten sin og parkerar bilen på andre sin eigedom. Men han sitte visst godt i det, har songaren høyrt. Noko som plagar han sterkt. «Det bry meg ikkje altså men eg begribe det ikkje» prøver han å overtyde oss om, utan at han klarar å skrape den minste millimeter vekk frå misunninga si. Det er ein bitter song. Det er ein fantastisk song. Den ulmar, og veks, i ei melodisk sinnsstemning som er umogeleg å ikkje ta innover seg. Kanskje den beste songen Tønes har laga til dags dato?

På ei plate som er ei av hans beste. Og då er den god, skal du veta.

8/10

Først publisert på Groove.no (i 2012)

Des11

The Walkmen – Heaven

Posted on by
Standard

Så er det blitt familiefedrar av The Walkmen også. Då lyt det roast litt ned.

7

cover

Det handlar om å ha det bra. Det er det det gjer, på den nye plata til The Walkmen. Om å finne ein ro, og å ha det, ikkje perfekt, men bra. Om å vere i komfortsona. Langt unna den raude sona. Ti år etter at det noko nedtrykt frå same leir blei hevda at Everyone Who Pretended To Like Me Is Gone. Åtte år etter at Hamilton Leithauser med si karakteristisk dirrande røyst snerra «you’ve got a nerve to be calling my number». Fire år etter at same mann konkluderte ein av dei finaste songane med «I’m almost home, I’ll see you in the new year». To år etter at dei var i Lisboa, og song om Angela Surf City. Er dei i år i Heaven.

Der går dei litt stillare gjennom songane sine. Der tar veldig sjeldan Leithauser og hentar ut den fulle krafta av røysta si. Der dunkar Matt Barrick trommeskinna i stødige former. Der ringer og gnistrar den elektriske gitaren til Paul Maroon, som før kunne vere både kantete, kald og kynisk, i eit ganske så beherska og varmt lune, og nokre gonger er den byta ut med ein akustisk.

I pressebilda som blir presentert i samband med utgjevinga kan vi sjå dei fem i bandet avbilda med kvinner og barn. Dei er fedrar, dei har familie, dei lever eit rimelig godt liv, og songane speglar det. («We can’t be beat». «This love is luck». «I’m not your heartbreaker». «Ooh you’re my best friend». «These are the good years».) Utan svulst og pretensjonar, i grunn.

I eit sedvanlig romslig og vitalt lydbilde syng Leithauser sin Song For Leigh. Til ei dotter. Ein fengande liten sak i krysningspunktet mellom ein popsong og The National. We Can’t Be Beat opererer på si side i eit krysningspunkt mellom visesong og doo-wop. Og songaren syng nokre sympatiske og forstandige linjer, om livet.

I don’t need perfection, I love the whole
Oh give me a life, that needs correction
Nobody loves, loves perfection


Heartbreaker, som altså handlar om å ikkje vere ein som knuser hjerter, er ein fengande, ekspanderande godrocklåt. Frisk, optimistisk, og med eit lite mellomparti der Maroon får effektuert ein gunstig dose ekstravagante gitarutslepp. Noko annleis låte gitaren hans i Line By Line, der ringar den inn eit mønster som så blir gjentatt og gjentatt, og er flott, og Leithauser syng om at det er dei yngste som vil overleve, og han er urolig. Alt er ikkje heilt trygt. Det finst grunnar til å tvile, det finst saker å angre på. Også i Heaven.

Songaren minnest ei med eit Southern Heart. Blir varleg akkompagnert av ein akustisk gitar. Og spør kvinna om ho kan fortelje korleis ho kunne elske alle desse menna ho var etter. Han finn fram til krafta i røysta si i det drivande rockenummeret The Love You Love, og konstaterer «baby, it’s the love you love, not me». For så i No One Ever Sleeps i harmonisk tospann med Robin Pecknold (Fleet Foxes) samle seg om nokre mellomkrigstonar og ei lita rekke med urolige tankar.

Heaven representerer på ingen måte eit anna The Walkmen. Dei har vore på veg hit desse ti åra. Frå det grumsete og uregjerlige til det melodisk medgjerlige og sonisk friserte. Ein kan saktens seie at The Rat er eit stykke unna Heaven, men Lisbon er ikkje så skrekkelig langt unna. Om dei har tapt noko på vegen hit? Energi? Ungdom? Vel, sånn er vegen. Men seg sjølv har dei ikkje tapt. Dei er framleis eit band å like, synst no eg. Eit likandes band.

Først publisert på Groove.no (i 2012)

Des11

Jack White – Blunderbuss

Posted on by
Standard

Under eige namn for første gong. På drift, men gjenkjennelig, og i toppslag.

8

cover

Eg har slett ikkje sitte her og venta på Jack White. Sant å seie kan eg vel ikkje minnast at eg nokon gong har gjort det. Men, tilliks med mange andre har eg treft på han, fleire gonger. Den første gongen, for drygt ti år sidan, kom han innom saman med søstera (eller var det ex-kona) og presenterte ei pakke med påskrifta White Blood Cells. Utav den ramla det minimalistisk, angrepslysten og popsvolten bluesrock. Høgst attraktive saker var det, så eg sa meg særdeles nøgd med at han hadde gjort seg til kjenne. Slik har eg ikkje alltid følt det når eg har treft på han sidan.

Då han (og hans kvinne med stikkene) kom med Elephant-steg eit par år etter, opplevde eg det litt for … vel, elefantstegete. Og seinare, enten plata har heitt Icky Thump, eller bandet The Raconteurs eller Dead Weather, så har opplegget oftare evna å kjeda meg litt, enn å verkelig rive meg med. Unntaka har vel i grunn berre vore to. Først då han friska til og produserte eit comebackalbum for countrylegenda Loretta Lynn, og deretter då han (saman med sin stadig trufaste trommis) kom med oppfordringa Get Behind Me Satan, og leverte sitt mest varierte og spirituelle verk til dags dato.

Men hei, eg har lytta på Blunderbuss i det siste. Jack White sitt første album under eige namn. Og no er påstanden frå siste linje i førre avsnitt oppe til revurdering. Blunderbuss er bortimot det beste Jack har hatt fingrane borti (om ikkje det aller beste). Den er frisk, vinglar ikkje, men er stram, konsis og har retning. Samstundes er den fyrens kanskje mest varierte og eksperimentelle utgjeving. Den har blues, køyrer rock’n roll, møter folk, og er country. Den er luftig, har lys og skugge, og er skitten og rein i funksjonell foreining.

«Jack White er den kulaste, underligaste og listigaste rockestjerna i vår tid» blei det hevda i ein artikkel i New York Times nylig. Det kan nok kanskje vere riktig. Han veit i alle fall godt kva han vil, og kva han driv med. Dei kvite stripene som gjekk tvers gjennom det raude og svarte i The White Stripes var der aldri av vilkårlige grunnar. Han slenger ikkje inn tonar, ord eller bilde, eller kler seg, heilt tilfeldig. Han er absolutt noko for seg sjølv, og han er fullt klar over det, for det er han sjølv som står for designet.

Såleis kan han jo kanskje avskrivast som ein velkalkulerande posør. Ein som drar inn blueshistoria, filmhistoria, gule bilde og mørke myter i eit velfundert konsept underteikna han sjølv. Blir det eigentlig kjøtt og blod, meining og substans, av slikt? Skal ein tru han når han syng «I want love to grab my fingers gently, slam them in a doorway, put my face into the ground»? Har desse ord noko anna meining enn sin eigen ibuande raffinerte tøffskap? Vel, vel, vel, it’s only rock’n roll var det nokon som hevda for ein mannsalder sidan. – Så kom igjen Jack, sleng på deg hatten, farg coveret blått, og stir den svarte fuglen i augo. Det er lov. Dessutan, eg trur han har vore der, Jack også, så absolutt vore der, i døropninga, med fingrane sine, alle ti.

Det har alltid vore ei dame til stades i ei viktig rolle når Jack White har laga sine beste plater. På Blunderbuss er det meir enn ei dame. Heile bandet er damer. Og jaggu handlar det om damer også. Damer, og den uhandterlige kjærleiken. Ganske så skånsellaust skildra.

«When they tell you that they just can’t live without you, they ain’t lyin'» erklærar Jack i opningssporet Missing Pieces. Det er sjølvsagt damene han har i tankane. Noko han også har når han legg til: «They’ll take pieces of you, and they’ll stand above you, and walk away, and take a part of you with them». Når han cirka førti minutt seinare avsluttar med ei halvkvalt bøn til ei kvinne om å få bli med henne når ho går frå han, har han vore gjennom fleire nyansar av mellommenneskelige tilhøve. Sånn bortsett frå dei utprega optimistisk lada.

I den sonisk sett tøffaste saken på plata, Sixteen Saltines, stiller han stadig vekk spørsmålet «who’s jealous of who» og omtalar seg sjølv som «solo rowing, on one side of the boat». Innimellom intense pianotriller og ein ilsken gitarsolo syng han, i Weep Themselves to Sleep, om menn som blir slukt av kjærleiken. Den drivande Trash Tongue Talker er eit Dylansyrlig åtak på ei kvinne som ikkje lar hovudpersonen i fred. Eit snev av noko syrlig bles også gjennom sing-a-long folklåta Hip (Eponymous) Poor Boy. Og når han i nest siste vers syng «you’ll be watching me girl, taking over the world, let the stripes unfurl» dukkar det opp ein vag liten mistanke om at her kjem det eit lite stikk til ein viss eks-trommis.

Coveret er dyppa i blått. Kjærleikslivet vassar i trøbbel. Men tonen er mindre blues enn nokon gong så langt i White sitt liv. Pianoet har ei dominerande rolle, og den akustiske gitaren er vel så ofte i Jack sine hender som den elektriske. Tittelkuttet går countryvegen, har ærverdige Fats Kaplin på steelgitar, og ei dame, Ruby Amanfu, bidrar med formålstenlig koring. Sistnemnte dukkar også opp, i meir framtredande former, i den lauslig-intense og suverene visa Love Interruption. Ein song der White, saman med kvinna, i ganske så brutale ordelag gjer eit forsøk på å skildre kjærleikens ambivalente vesen.

Feitt og overflødige tonar er kasta i komposten. Tilbake står eit reinskore, melodisk attraktivt, og dynamisk lite meisterverk. Eg satt ikkje her og venta på det, men det var sjølvsagt greitt å få det i hende likevel.

Først publisert på Groove.no (i 2012)

 

Des11

Woods – Bent Beyond

Posted on by
Standard

Skogsbandet frå Brooklyn skrur opp lyden litt, fokuserer låtane litt meir, og leverer sitt beste album.

8

cover

Det er ikkje gitarsoloar som dominerar den nye plata til Woods. 12 låtar på 32 minutt seier vel sitt om at så ikkje kan være tilfelle. Men det finst i alle fall ein her, og den er alvorlig god. Den gjer seg til kjenne 1 minutt og 27 sekundar inn i tittellåta. Midt inne i eit groove som for lengst har etablert si suggererande form. Like etter at Jeremy Earl, med falsettrøysta, har forkynt, for tredje gong «just to see, just to know, just to bend beyond the light». Gitarsoloen lystrar. Døypt i eit kaleidoskopisk sollys svingar den seg inn på ein veg bortanfor dei opplyste soner. Der forsyner den seg av mørket, skiftar ham, drikk ein slurk med slangegift, kler seg om, og dansar med Salome, syndig som ei laurdagsnatt i helvete. Det er syrerock det, slik eg ikkje kan minnast Woods har gjort det før. 

Eg har fått med meg eit par Woods plater dei siste åra. At Echo Lake og Sun and Shade. To plater med, i all hovudsak, skakk, lo-fi psykedelisk folkrock. Dei har varma og skurra, og tatt pulsen på både lykke og smerte. To gode plater. Spontane, kanskje litt flyktige, ja kanskje litt uferdige til og med. Slike eg har arkivert like bakom den fremre del av hukommelsen. 

Så, eg har ikkje gått rundt og venta på den nye plata til Woods. Sant og seie var eg ikkje klar over at den var her, før ein songfugl kvitra nokre ord om at sansane burde skjerpast. Woods si nye plate hadde landa på ein tallerken like ved, og den forsynte øyregangane med særs attraktive tonar. Slike utspel må sjølvsagt lyttast til. Så eg har lytta på Bend Beyond. Det har vist seg vanskelig å slutte med. 

Den har meir substans, Bend Beyond, enn tidlegare Woods-framstøyt. Verkar å være meir gjennomarbeida. Ikkje like mykje tatt på hælen. Sjølv om dei kortaste låtane ikkje ein gong når ei lengd på to minutt, er dei alle fullendte. Slik det altså ikkje alltid har vore før. 

Før, når dei to som i første rekke utgjer Woods, Jeremy Earl med falsettrøysta, og gitaren, og etc, og Jarvis Taveniere med gitaren, og trommestikkene, og etc, har oppsøkt sitt Rear House, og spelt inn sine plater. Det har blitt nokre etter kvart. Bend Beyond er deira sjette sidan debuten i 2007. 

Eg trur ikkje eg tar styggelig feil når eg hevdar at Bend Beyond er driven av meir elektrisitet enn noko anna Woods-album. Og minst like mykje psykedelia. Slik vi kjenner den frå det myteomspunne sekstitalet. Og pop. Frå det same tiåret. Støtta opp mot den vindskeive og heimelaga estetikken til våre dagars uavhengige. 

Det dunkle frå tittelsporet blir for så vidt med vidare innover på plata. Også når bandet presenterar sitt mest catchy stykke pop til dags dato. Is It Honest? lyde spørsmålet då. «You’d dream we’d move closer to sunsets» svarar refrenget, «but it’s so fucking hard to see». Låta manøvrerar seg ikkje bortanfor lyset, men alt er ikkje like fengande som det melodien insisterer på. Ei otte ligg og gneg. Her, og der. I den haustlige folkpopsaken Cali In A Cup syng Earl om ein «weekend shower with flowers from their grave». Medan det i den orgel- og gitarskrikande Find Them Empty vært snakka om å minnast løgna, «a normal reaction to a changing time». 

I den vakre visa It Ain’t Easy er dei på utkikk etter ulike måtar å få ting til å være som dei er. Back To the Stone høyrest ut som ein song som alltid har vore der, med eit refreng som alltid vil kjennast like friskt. Ein liten, men ikkje unnselig, gitarsolo kjem til skrikande unnsetning i giftbegeret Size Meets the Sound. Impossible Sky driv frå sitt stakkato verseparti og inn i eit fargerikt blomstrande refreng der songaren syng «it’s not our time, it’s horrible, I’m awake». Før dei avsluttar med litt enkel Shins-slekta pop kalla Something Surreal, høvelig nok, og drøymer opp ein himmel spegla av natta. 

Eg skal ikkje skryte på Woods stor originalitet, og slike ting. Det har dei ikkje gjort seg fortent til. Men det er noko med så godt som alle låtane på Bend Beyond. Noko som talar til meg. Av melodiske årsaker, av finurlige årsaker, av energiske årsaker, av uklare årsaker. Og sjølv om dei kan plasserast i dette psych/pop/folk-segmentet, er det ikkje med eit einsarta uttrykk dei blir plassert der. Bend Beyond er ei variert plate, og i grunn ei litt uforklarlig god ei. 

Først publisert på Groove.no (i 2012)