Category Archives: 2009

Des8

Sarah Lov – Seasoned Eyes Were Beamed

Posted on by
Standard

Folkpop i eit velstelt, sjarmerande og tradisjonelt landskap.

5

cover

Det er ikkje så heilt enkelt å seie noko om Sara Lov som ikkje allereie er sagt om ein del andre. Andre som driv og syslar med folkrelaterte tonar i eit organisk popbilde. For ho signerer ikkje med musikalske strekar som skil seg særlig ut frå tonar vi har høyrt før. Eller utmerkar seg med eksentriske krumspring eller unotar av noko slag. Men eg har lite imot måten ho signerer på likevel, eg. For den er fin den. Uproblematisk, jovial og fin. 

Seasoned Eyes Were Beaming er Sara Lov sitt debutalbum under eige namn, men ho har spelt og songe på plater før. Sånn cirka sidan midten av nittitalet. Som ein viktig del av drøymepopbandet Devics. Om det bandet har drøymt sin siste draum og spelt si siste note veit eg ikkje, men songaren har i alle fall tatt nokre solide steg bort frå det atmosfæriske landskapet dei var i, og inn i ei nøysammare og meir jordnær form. Ei folkpopform, der pianoet og den akustiske gitaren vekslar på å vere det berande instrumentet. Berande i eit yndefullt og melodisk/dynamisk velstelt bilde. Eit bilde den klare og lite tilgjorte røysta til Sara Lov på sympatisk vis dominerer. 

Eit pastellblomstrande plateomslag gjer sine hint om at det ikkje er dei mørkaste og vanskeligaste av emosjonar fokuset kjem til å bli retta mot. Og ganske så riktig, måten Sara Lov tonar fram på fortel at ho nok ynskjer meir å halde til på den håpefulle og lettona sida av skalaen, enn på den duknakka og introspektive sida. Utan at dei mellommenneskelige tilhøva ho reflekterer over er heilt utan problem av den grunn. Absolutt ikkje. 

Men i staden for å snakke om hemn og djup fortviling, spør ho seg; «How sweet is the revenge, when you don’t want it anymore?». Det gjer ho i låta A Thousand Bees. Ei pianodriven og melodisk tiltalande låt. Det siste kan ein vel seie om dei fleste spora her. Men sterkast kan ein seie det om Animals. Ei oppbrotsvise, der ho syng duett med Alex Brown Church (frå Sea Wolf). Om eit brot som slett ikkje kjennes heilt godt ut, derfor spørsmålet; «What kind of animal are we?». Men også eit brot som, trass sitt smertande aspekt, har ein viss lærdom i seg; «I never, never learned to swim, until you came around and pushed me in». 

Animals er forresten ein av tre songar Sara Lov har skrive i kompaniskap med Devics-kompadre Dustin O’Halloran. Med unntak av Paul Simon-låta Old Friends er dama eineansvarleg for resten av materialet. Og viser at det har ho eit dugande grep om. Aller best viser ho det med Fountain. Cellodraperte og grasiøse Fountain. Der ho fører ein dialog med ønskebrønnen, og stiller den det sentrale spørsmålet; «Don’t you wish you could throw your pennies back at them?». 

Sara Lov debuterer ikkje med ei plate som vil få ein sentral plass i den store vrimmelen av folkrelaterte plater. Men ein plass vil den få. Ein ganske bra plass.

Først publisert på Groove.no (i 2009)

Des8

Lay Low – Farewell Good Night’s Sleep

Posted on by
Standard

Lay Low, ei ung dame frå Island som går countryvegen, på tiltalande vis.

6

cover

Underteikna sin kjennskap til islandsk musikk stoppar veldig fort opp etter Björk og Sigur Ros. At ei countryplate titulert Please Don’t Hate Me toppa hitlistene i landet i 2006, og stakk av med ein del nasjonale prisar på slutten av året, har til dømes godt meg hus forbi. Ho som gav ut den plata heiter Lovísa Elísabet Sigrúnardóttir. Men som countrysongar likar ho helst å kalle seg Lay Low. No er ho her med sitt andre album. Eit album som ikkje brukte lang tid på å vise seg fram som ein rett så innbydande sak.

For å få spelt inn plata kryssa ho Nordsjøen og fant fram til Dale Watson sitt Toe Rag studio i Hackney i London. Eit studio med utelukkande analogt innspelingsutstyr. Tidlegare nytta av mellom andre The Kills og The White Stripes. Og det er ein fin lyd ho har fått på plata si. Ein varm og uforfalska ein. Ein lyd som smyg seg rundt og jamnar ut det som måtte vere av kantar, utan å polere eller viske bort låtane sitt sjeleliv.

Stemma til dama har denne vevre smått truskyldige klangen vi kjenner frå til dømes Dolly Parton og Amy LaVere. Og med denne syng ho om det porøse hjertet, om løgner, mørke netter, og gnagande einsemd. Utan at ein som lyttar får ei kjensle av å bli presentert for dei mest fortvila og uroskapande av omstende. Nei det høyrest faktisk meir ut som om ho syng songane sine med eit avvæpnande, håpefullt, smil om munnen.

Lydbildet er dominert av pretensjonslause akustiske lydkjelder, og ein nøysam rytmikk. Eit luftig lydbilde er det, krydra med jazzblå pianoakkordar, ein elektrisk gitar som stundom smyg seg innpå Django-terreng, og ikkje minst steel-gitaren som gret sine vemodige tonar. Det er barmusikk for seine, blått fløyelsfarga timar. Der det uskuldsreine står under ein viss fare for å måtta stire det syndefulle strakt inn i kvitauga.

Den stilmessige avstanden låtane mellom er ikkje stor. Men dei fleste klarer like fullt å krype fram og gjere seg gjeldande. Frå eit dunkelt opplyst hjørne kjem den slørete countryblues-affæra I Forget It’s There. Frå like i nærleiken, den sensuelt dampande og jazzgroovy Why Do I Worry?. Inspirasjonen frå det Owen Bradley produserte stoffet til Patsy Cline og Loretta Lynn kan høyrast i låtar som My Second Hand Heart og The Country Ballad. Medan honky-tonk hjørnet effektfullt blir vitja i Lefty Frizzell-balladen The Reason Why My Heart’s In Misery. Det einaste sporet på albumet dama ikkje har skrive sjølv.

Låta som vel har dei fremste evnene til å smette på plass i første runde, er nok den lett spretne Last Time Around. Med si innleiande stadfesting av tingas tilstand; «I walked this street of Lonesome town before», og si generelle melodisk likeframme drakt. Men i mi verd har nok tittelsporet ei betre stayerevne. Ei enkel countryvise i Parton-slekta tonedrakt, om mørkret sitt einsemdssporande vesen (og då særlig om ein blir liggande og tenke på den eine ein helst burde gløyme).

Tonane er aldri av avansert karakter, og tekstane endå enklare. I nabooppgangen til banalt, til tider. Men utan å kalle fram den flaue eimen ein kan risikere å møte på i den oppgangen. Absolutt ikkje. Dette lyder meir i retning av å vere blant dei mest tilfredsstillande countryplatene eg har høyrt dei seinare åra (og så frå Island då gitt).

Først publisert på Groove.no (i 2009)

Des8

Christer Knutsen – Noe Breathe

Posted on by
Standard

Han har latt seg inspirere av mykje bra, denne Knutsen, men sjølv er han umogeleg å få auge på.

2

cover

Med sine trauste steg kjem Christer Knutsen for tredje gong og leverer frå seg ei plate. Det er vel snart fem år sidan han kom i slikt eit ærend for første gong. Då med atskillig country i popopplegget sitt. Dette har han gradvis høvla vekk, til han i dag står att med ei ganske så glatt og flisfri popoverflate. Ei overflate der referansane står skrive, tett i tett – men Knutsen sin eigen signatur er umogeleg å finne.

Popreferansane går veldig mykje tilbake til desse som tok arven frå Beatles og Byrds med seg inn i syttiåra. Knutsen sjølv nemner Big Star som ei viktig inspirasjonskjelde. Eg høyrer veldig lite Chilton her, men avtrykka etter dei Chris Bell-signerte låtane er så absolutt til stades. Frå litt seinare tider kan vi blant mange andre kjenne att den poppige sida til Tom Petty, og tonen til Rhett Miller (Old 97’s) og Matthew Sweet.

Kyrre Fritzner har produsert, deLillos-gitarist Lars Lundevall er blitt ein del av bandet The Sacred Hearts. Her er ein for så vidt funksjonell poptone, dugande harmonisong, og gitarane gjer sitt forventa. Det er habilt handverk. Ja eg trur til og med det kan ha blitt gjort med overskot og glede. Men det festar seg ikkje, det berre fer forbi. Det er som røykskya du blas av garde for litt sidan, den betyr ingenting lenger. Først og fremst vert det slik fordi låtane sviktar. Tonen, strukturen og orda. Dei har ingenting å by på, ingenting å seie, som ikkje er sagt før, utallige gonger, og betre, langt betre.

Låt kjem, og låt går, utan å gripe tak i meg. På to tålelig brukbare unntak nær. Pianoballaden You Fall, med sine små hint mot Wilco (Being There-æra). Utan at den vel kan karakteriserast som særlig mykje meir enn ein gjennomsnittleg lighterballade av den grunn. Det andre unntaket er den akustiske visa It’s You I Want, som av ein eller annan grunn sender tankane mine i retning Lucinda Williams. Det finst verre tankar.

Resten av materialet verkar vere designa for å passe inn. Og det gjer det. I eit gitarpopbilde kalla «sånn skal det lyde», eller kanskje The Way It Will Always Be. Og det er greitt det, om ein synst det er eit godt bilde å vere i. Om ein ikkje har dei store forventningane om å bli lagt merke til. Om ein vil vere venlegsinna radiopynt, eller gløymt i morgon.

Først publisert på Groove.no (i 2009)

Des8

Toby Keith – American Ride

Posted on by
Standard

Kapittel 13 i Toby Keith sitt velregisserte og uinteressante ritt langs toppen av hitlistene.

2

cover

På baksida av coveret kan vi sjå Toby Keith i klassisk redneck-positur, sittande på ein Harley Davidson der bensintanken er drapert i det amerikanske flagget. I innleggsheftet står fylgjande å lese: «Don’t apologize for being patriotic. Support the Troops». Hans takkseiingar går til «My Lord and Savior Jesus Christ», familien, og sponsorane. Sånn er Toby Keith. Ein countryartist dynka i amerikanske verdiar og mannemannmyter av det slaget ein sosialdemokratisk liberalist frå Norge kan finne det vanskelig å hanskast med. Ja, helst vil snu seg bort i frå, og så finne fram den der plata med Steve Earle i staden.

Den der med ein song som går slik:

I’m just an American boy raised on MTV
And I’ve seen all those kids in the soda pop ads
But none of ’em looked like me
So I started lookin» around for a light out of the dim
And the first thing I heard that made sense was the word
of Mohammed, peace be upon him
A shadu la ilaha illa Allah
There is no God but God

Toby Keith ville aldri ha funne på å ta slike ord i sin munn. Aldri. Kva då med det heilt motsette? Ikkje på American Ride. Det meste her handlar om tilstanden mellom han og henne, om gode venner, og mindre gode venner, og ein og anna barsituasjon med ein øl, eller tre for mykje. Samfunnskommentarar dukkar i grunn berre opp i to låtar. I den første (tittellåta), og i den siste (Ballad of Balad). Men det er ikkje eit fullt ut eindimensjonale bilde som blir malt. Faktisk ikkje.

Tittellåta er ein sonisk frisk og feiande countryrockar der den amerikanske livsstilen får vel så mange spark på leggen som klapp på skuldra. Kanskje fordi Keith og hans folk har stukke fingeren i veret og funne ut det er slikt det er klima for no. I same vindedrag kan dei også ha fått snusen i at det er blitt ei utbreitt meining at den der krigen nok ikkje er heilt svart-kvit. Avslutningssporet kan nemlig tolkast like mykje som ein kritikk til desse som går rundt og vervar fattige unge menn til krigen, som ein tributt til soldatane (sjølv om det er det siste også, så absolutt).

Så veldig godt synst eg no uansett ikkje om desse songane til Toby Keith. Ikkje dei han presenterer på American Ride, og ikkje dei eg har høyrt frå hans tidlegare plater. Årsak; det er ikkje songar med hjerte, blod og sjel, det er salsvarer. Det er songar han har laga på rein rutine. Forma og skapt i positurar han har erfart fungerer. Breibeinte, opportunistiske og melodisk heilt ufarlige positurar. Og i så måte kan dei sikkert skaffe Toby Keith endå større tal som han kan skryte av neste gong han skal fortelje om kor mange hits han har hatt, og kor mange millionar plater han har selt.

Før eller seinare vil eg no likevel tru dei fleste har fått sin dose av dette her, og mannen vil forsvinne inn i den store gløymeboka. Inntil dess må han berre drive på for min del. Ein sjeldan gong kjem han til og med opp med noko eg kjenner at eg likar litt.

Eg nemnte tittellåta. Den fenger meg, i all sin velkjente «country på rocketur»-skapnad. Toby Keith har ikkje laga låten sjølv. Kanskje derfor at den er utstyrt med ein tekst der formuleringane kjem i rimelig raffinerte former. For slik plar ikkje tekstane til Keith vere. Dei plar stort sett vere nokså flate og blodfattige kvardagsskildringar, eller barske og skrytande utgreiingar, av det slaget som fort kan bli heller plumpt.

Det er berre dette tittelsporet han ikkje har laga sjølv. Resten har han skrive enten på eige hand, eller i kompaniskap med Bobby Pinson. Cryin» For Me har han skrive åleine. Og lagt sjela si i. Den handlar om saknet av ein nylig avdød venn. Den er varleg forma, med duvande saksofontonar. Den er fin.

Fleire enn desse to klarar eg ikkje like. Resten stegar fram i ulikt tempo, og litt ulikt mønster, men utan å gje tilkjenne noko personlig eller vinnande vesen. Det er for så vidt bra spelt og bra arrangert. Men det manglar friksjon, og er altfor … korrekt. Det er høyrt, og det er gløymt.

Først publisert på Groove.no (i 2010)

 

Des8

Simon Joyner – Out Into the Snow

Posted on by
Standard

Ein løyndom verdt å avsløre: Simon Joyner er ein av dei aller beste songtekstforfattarane på denne sida av Blood on the Tracks.

8

cover

Den anerkjente radio-DJ’en John Peel spelte i 1994, i eit av sine BBC-program, ei plate non-stop frå første til siste rille. Det var visst andre, og siste gongen, han gjorde noko slikt. Den første gongen han gjorde det var i 1976, då gjaldt det Bob Dylans Desire. 18 år seinare heitte plata The Cowardly Traveller Pays His Toll. Det var ikkje ei plate med dei store forventningane hengande over seg. Den var trykt opp i skarve 1000 eksemplar, gitt ut på opphavsmannens høgst private label, og berre på vinyl. Plata var Omaha-ibuaren Simon Joyner si andre. Den store etterspurnaden etter plata førte hendinga ikkje til. Ein viss kultstatus, jodå. Men behov for nyopptrykk? Niks.

I fjor tok bysbarn Conor Oberst sitt vesle plateselskap Team Love affære. Plata vart gjeve ut att, på vinyl, og på cd. Det er meir enn Peel-statusen som har gjort den fortent til det. Langt meir. Den er skoren i ei rå og skjørt forstyrra folkform. Veldig lo-fi og totalt erobrande, med sitt mest skilsetjande augeblikk heilt til slutt; Joy Division. Songen Joy Division, den kanskje mest sagnomsuste i Joyners katalog. Den handlar ikkje om Manchesterkvartetten. Men ein poster av bandet heng på veggen, hos ein ung mann, og undergangen nærmar seg, nådelaust. «Papa, everything falls apart» skrik Joyner i siste fase, medan ei kakofonisk lydsmørje prøver kvele det fortvila ropet.

Tematisk er det i liknande mørke og desperasjonskallande former Joyner har pleidd å operere sidan også. Ja, for det har faktisk vore eit sidan. I skuggen av dei flestes synsfelt har det jamleg dukka opp plater frå hans hand. Gode plater. Ikkje tufta på like mykje sonisk råskap som The Cowardly Traveller (nokon av utgjevingane har endåtil vore ganske så stillferdige viseplater), men veldig ofte dyppa i tonar ein kan kjenne dragning mot, og ikkje minst rissa i språklege former som fortener merksemd.

På platefronten er hans største post-1994 prestasjon 2006 utgjevinga Skeleton Blues. Hans mest elektriske plate sidan the Cowardly Traveller, gjort i kompaniskap med ein gjeng han kalla The Fallen Men. Eit lite meisterstykke i sitrande americana, der arven etter Leonard Cohen, Townes van Zandt og Lou Reed rotar seg i hop, under det dunkle lyset av ein måne i bakrus.

Skeleton Blues er også det siste av nytt materiale vi har høyrt frå Joyner. Inntil no, no har han oppfylgjaren ute, Out Into the Snow. Den kjem i rolegare former enn Skeleton Blues. Har meir Cohen enn Reed i seg. Elektriske instrument dukkar rett nok opp, men har inga som helst dominerande rolle. Då har nok den akustiske blodsbroren ei langt meir framtredande rolle, samstundes som den nyt veldig godt av innspel frå piano, steelgitar, ledug rytmikk, og ikkje minst nokre kontrastbyggande og sterkt minneverdige strykar-arrangement.

Hovudrolla er det no likevel røysta til Joyner som har. Den slett ikkje perfekte, eller alltid fullt ut tonetreffande, røysta hans. Den ustøe, limiterte, men langt i frå karakterlause røysta hans. Den hadde sikkert ikkje passert første hinder i ein Idol-konkurranse, men den passerer alle i denne samanhengen, og tar lyttaren med på ein transperent tur inn dit ambivalensen dekker kampen mellom uro og harmoni.

Her ifrå fortel han, på Joyner-vis, historier om dei som elskar, dei som har elska, og dei som hungrar etter å bli elska. Han skildrar folk i havsnaud. Folk som har dratt ut på ei ferd i ukjent farvatn, utan å ha sjekka værmeldinga først. Folk som drøymer draumar med lenker på. Folk som skannar rommet for mareritt før dei går til sengs. Folk som tørstar, leitar, snublar, og som kjenner på den bitre smaken av løgner og tapte sjansar. Folk som mest av alt søker fred og harmoni, men som ikkje heilt finn utav kartet dei har fått utdelt. Kanskje fordi det er tilsmussa, men først og fremst fordi det nok ikkje heilt stemmer med terrenget.

Det sorgtunge og ugjestmilde har altså eit sterkare grep om omstenda enn det lukka har. Langt sterkare. Utan at vi skal titulere seansen for heilsvart. Den har sine lysstrimer, den har sitt snev av håp. «The future gives birth to both sorrow and mirth», syng songaren, og meiner det. Før han i neste omgang etterlet seg den eine skikkelsen etter den andre i ein tilstand der framtida ikkje er ferdigmalt, men der sjansane nok synest større for at den blir malt med duse enn med funklande fargar.

Åtte songar, som til songar å vere må seiast å vere lange. Der det er orda til Joyner som dekker det meste av flata. Klokt nok, for det er hans lag med desse orda som imponerer aller mest, denne gongen også.

Først set The Drunken Boat sine segl. I nesten ti minutt fortel Joyner om denne båten, og dens skipper. Dvelande. I enkle, varleg bølgjande former. Eit rikt forråd av skarpskorne bilde blir presentert. Eit og anna med snev av solskin i seg, langt fleire fortel om dunkle skuldingar, og ei utålelig framtid. «And memory drank from the horizon, while my eyes dried in the breeze», vert det sunge. Betre ville det kanskje vore om stormen kom og vaska minna vekk? Men så, like etter at eit smått oppskakande John Cale-slekta strykearrangement bringer låta inn i siste akt, erklærer forteljaren at det heile eigentlig berre er oppspinn, «an apparation, another sailor’s myth». Utan å virke tvers igjennom overtydande om at så er tilfelle.

Ein fabelaktig song, verdt heile plata åleine. Men den er ikkje åleine, om å vere fabelaktig. Det er nokre til her også. Og ingen dårlige, ingen uinteressante, ingenting som får ein til å trekke mot skip-knappen. Absolutt ingenting.

Ambulances høyrer med blant dei fabelaktige. Eit par kvinnestemmer dekorerer den med sine «ooh-ooh-ooh», midtvegs smyg ein resignasjonens fiolin seg med. Og tonen er vakker, lendet opent, rommet luftig, og dynamikken kjenslig. Forteljaren fortel om ei kvinne han elska. Ei kvinne som søkte graset på den andre sida, utan at ho fann den evige grøne lukka der heller. På ingen måte. I ein ambivalent mikstur av skadefryd, medkjensle, og trøyst, syng vår mann refrenget slik:

«Tell me why you’re so bitter woman,
Didn’t it turn out like you planned?
For every hole in your neighbor’s garden
there’s a pretty flower in your hand.»

Sunday Morning Folk Song For Sara er like bra. Av det Cohenske her er vel denne låtas melodiske formel den mest Cohenske. Suzanne-æra. Joyner starta sitt første album Room Temperature med Folk Song For Sara. Der hans hardt prøvde Sara nokså meiningslaust vart forelska i «a loser who robbed used and bruised her». Søndagmorgonen Joyner bringe Sara inn i denne gongen har spiren til harmoni i seg. Det har ikkje alltid vore slik for fyren som fortel; «I was born alone in a blue room in New Orleans», og «it took years to break my heart, just to see what it was made of». Men no, no sit han her, med frukosten ferdig, og ventar på at hans kjære Sara skal slå opp augo. Om harmonien held fram når så skjer, vel det seier songen ingenting om. Men plata, heile plata, den er tileigna Sara.

Tittelkuttet høyrer også med blant dei fabelaktige. Ein mann, ei nedtrykt sjel, eit kjellarmenneske, lever i ein støvete og vaklevoren kjellar like under ei togline. Ei oppringing frå ein nedkøyrt venn i naud fører han «out into the snow», for å yte hjelp. Utflukta set sine spor, og då ikkje berre i snøen. Tilbake i kjellaren drøymer han ein sveitt draum, og i ein klaustrofobisk tilstand stegar han enno ein gong opp trappa og ut i den jomfruelige snøen. Eit par kvinnerøyster svevar spøkelsesaktig bakom songaren, bandet spelar nøysamt, pianoet er jazzblått, og tonen magisk. Enkel, countryfolk-forma, og magisk.

Det er slett ikkje tilstandar og tonar av innovativ karakter Joyner byr på. Men måten han gjer det på, orda han gjer det med, tonane han gjer det med, treff i alle fall denne lyttaren. Så når eg no i denne stund set plata inn i hylla, der like ved sida av Joy Division-platene, ja så veit eg veldig vel at det, det er ein plass den ikkje får stå i fred og samle støv.

Først publisert på Groove.no (i 2009)

 

Des8

John Olav Nilsen og Gjengen – For Sant Til Å Være Godt

Posted on by
Standard

Ein illusjonslaus men ikkje håplaus drabantbypoet, fengande tonar, og smittande ungdommelig mot.

8

cover

På coverbildet gøymer han ansiktet i henda, men luggen stikk opp, og det liknar Joe Strummer. For 30 år sidan. Då var ikkje John Olav Nilsen født. Men Strummer har han høyrt, og Morrissey, og sikkert Robert Smith også. Det kan høyrast. Utan at det på noko vis forpurrar den autentiske røysta og den rastlause pulsen til Nilsen og Gjengen.

«Har du noen gang sett en ung mann bli skutt til himmels» spør Nilsen, i første setning. Ja er det ikkje i dei retningar eit nesten samla musikkritikar-korps har sendt den unge Nilsen dei siste vekene? For slik det er blitt trilla terningar og fyrt oppunder hype-lunta kan ein reint byrje lure på om norsk rocks nye frelsar har openbart seg denne hausten. 26 år etter sin fødsel. I Loddefjord. Eit kvarters biltur frå Bergen by.

Der har han vokse opp mellom blokker, asfalt og kjøpesenter. Saman med Gjengen (og Fjorden Baby, Lars Vaular og A-Laget). Utan flust av kulturelle tilbod, eller andre slags tilbod for den saks skuld, rundt nova. Der har han skrive sine tekstar, på vegger, skyer og papir. Ein dag samla han så Gjengen og foreslo at dei skulle bli eit rockeband. Dei gjekk til verket, og nokre år etter, i desse dagar, erklærer dei at det er For Sant Til Å Være Godt.

Og sant er det, men godt også, må eg erkjenne. På sitt vis. På sitt himmelstormande, desperate, og beint fram poetiske vis, stuper heile banden fryktlaust uti eit kokande opplegg som aldri nærmar seg lunkne tendensar.

Gjengen har ikkje brukt tida til å bli perfeksjonistar på sine instrument. Dei søker ikkje inn på avanserte spor. Dei tek helst strake vegen, tidvis agelaust, tidvis slentrande, og skaper ein udanna dynamikk som balanserer utan sikring, men aldri ramlar saman. Legg vekt på variasjonar i det soniske bildet gjer dei også. Eg ser ikkje bort frå at produsentduoen Yngve Sætre og Fredrik Saroea har sin del av ansvaret for dette.

Postpunk og England, The Aller Værste og Elektrisk Regn, jo visst. Men Nilsen og Gjengen har også denne rabiate popåtferda, der dei strør om seg med fengande tonar på særdeles gåvmildt vis. Tonar dei ikkje nøler med å overrekke i fleirstemte og smått haukande former. Akkurat der, i denne haukande forma, lurer sjølvsagt ein risiko for å bli eit noko tvilsamt anthemband. Det blir dei aldri.

Det før nemnte soniske bildet spenner eine beinet under den faren. Det andre beinet tar tekstane til John Olav Nilsen seg av. På rotekte bergensk syng han om livet slik det er. Ganske så vrient og lummert, men ikkje til å forkaste heller. Han ser det vakre i det stygge, og fortel om det. Han ser diamantar i knuste flaskeskår, syng om å vere Lykkelig Ulykkelig, og kjem med oppfordringar av typen; «bli med meg og sol deg i sorgen».

Ikkje sidan Jokke sine velmaktsdagar har nokon sunge sin rock’n roll med større poetisk kraft her til lands. Tekstane hans spring vel også utav ein livsfilosofi som slektar på Jokke sin. Utan at han er ein Jokkedisippel. Denne Nilsen har ikkje same fokuset på rangelens ulike lodd, sjølv om også han kan stire «ned i ølen som om den hadde svaret». Han har heller ikkje den same burleske tonen som Jokke ofte hadde. Han tyr ikkje til skjemt, men har i staden kanskje ei sterkare nyanseskapande evne. I det eine augeblikket ser han verda gjennom brillene til ein desillusjonert nevrotikar, i det neste frå hjørnebordet til ein tussete romantikar. Eller han kan kryptisk hevde at «vi ser så mye mye mer når vi ser ingenting».

Røysta hans er kanskje ikkje av dei mest markante. Men han bruker den godt. Frå det dempa til det rungande, frå mild til arrogant. Han kan finne på å slurve litt med diksjonen. Stundom tar han tak i dei første orda i den komande strofa, og mumlar dei i enden på strofa han nett har sunge. Og skaper på det viset eit inntrykk av ein ikkje ueffen nonchalanse.

Ein nonchalanse vi også har sett i ganglaget til mang ein anti-helt. Heltar vi finn att i songane til Nilsen. Den rastlause som «kjenner det på pulsen at det nærmer seg», i det synthflytande og gitarkvitrande opningssporet Hull I Himmelen. Den framandgjorte i yppale Valiumsvalsen. Den skakkøyrte bohemen i überfengande og skarpsindig temposkiftande Piken Med Sviket. Den openhjartige livsløgnaren i inderlige og fiolinpynta Diamanter & Kirsebær. Den store taparen i brunstige Lykkelig Ulykkelig. Prinsen av ingenting i den store ugode og illusjonslause drabantbyhymna Ting Eg Lærte Mens Eg Ventet På Bussen. Og ikkje minst den håplaust forelska. Snublande godt illustrert i Ikkje Fåkk Med Kjærligheten; «og du vet eg kan slåss, men har du sett meg danse?».

Det er ingen perfekt plate, ingen sensasjonell plate, ingen frelsande plate heller. Men ei fantastisk plate er det. Bore fram av eit sjølvlysande overskot, og trustappa av frydefull desperasjon. Eg smiler.

Først publisert på Groove.no (i 2009)

Des8

William Hut – Silent Hum

Posted on by
Standard

Synthfritt, fredfullt og smektande. Og veldig så blodfattig.

2

cover

Den er ikkje særlig bra den nye plata til William Hut. Hans femte.

Det er ikkje ei sjølvsagt sak at det skulle bli slik. For Hut har levert før. Spesielt i 2004: Versus the End of Fashion Park, Days to Remember. Den første velstappa på minneverdig poprock. Den andre solid på finfin countrypop. Noko mindre minneverdig, men like fullt greitt godkjent, var Nightfall. Frå nyttårsaftan 2006. På Silent Hum finst det lite eg vil ta med meg vidare, veldig lite.

Kva som er så gale? Eg skal prøve å forklare.

Hut si røyst er her, slik vi kjenner den. Lys, fager og med hang for det melankolske stemningsleie. Musikarane kan sine instrument. Både dei vi kjenner frå Lambchop, og alle dei andre. Produsert har ikkje heilt ukjente Mark Nevers gjort. Saman med Bjørn Bunes. Det er noko daft og krampaktig over dynamikken i produksjonen. Det kan virke som at fokuset for mykje har vore på å vere noko, i staden for å bli til noko. Å vere forma i ein mjuk og harmlaus syttitalsskapnad. Kall det yndig pop. Kall det soft-rock. Det blir helst … bomull. Eller noko som liknar, sukkerspinn.

Instrumentparken består av slikt som fanst før synthesizeren entra manesjen. Men det blir ikkje organisk berre ved å utelate synthetiske og digitaliserte lydar. Organisk blir det helst når lydane som vert skapt og tonane som blir spelt lever saman i pasjonerte former. I Silent Hum sitt tilfelle føler eg at desse berre er saman. Gitarane, pianoet til Tony Crow, strykarane, blåsarane. Velkledde og høflige, men utan å vise særlig med interesse for kvarandre. Og derfor driv dei oftast med maniert tomprat i staden for frodig diskusjon.

Ei viktig årsak til tilstanden har eg mistanke om ligg i at Hut denne gongen har komme opp med ei knippe låtar med sviktande melodiske evner. Slike som manglar ei ibuande inspirasjonsevne. Som ikkje higar etter å bli fortært. Som lener seg på halvgode klisjear, og tronge idear. Heilgarderingar. Forserte duplikat av tidlegare vinnarar.

Kvifor? Kanskje fordi komponisten ikkje fant nøkkelen til det grøderike poplaboratoriet denne gongen. Eller kanskje fordi det kjentes tryggast å tygge drøv på kjente smakar.

«But who am I to judge»

Så seier Hut også. I Will You Remember Me? Ei låt med eit litt luftig, gyngande vesen. Og to dugande vers. Men den har eit traurig refreng og ei baktung avslutning. Så den sviktar. Ironically har eit potensiale for noko dramatisk. Det blir ikkje utnytta. Dermed verkar den puslete og keitete der den kunne blitt opprivande. Først mot slutten kjem det to låtar eg kan strekke meg til å kalle brukbare. In Substance, ei dugande temperert ode til å satse på vennskap i staden for å dyrke einsemd. Og Clouds, ei spartansk vise, eit stillferdig «hummmm», bore fram av ikkje mykje meir enn ein akustisk gitar. Kanskje nokre av dei andre låtane også hadde funne seg betre til rette i ei slik form? Kanskje.

Slik det er blir Silent Hum eit risklaust prosjekt som risikerer å forsvinne inn i historias gløymebok, i staden for oppover hitlister, eller inn i sjel og hjerter. Det kan då ikkje vere meining i sånt.

Først publisert på Groove.no (i 2009)

Des5

Robyn Hitchcock – I Often Dream of Trains in New York

Posted on by
Standard

I over tretti år har Hitchcock navigert etter eige kart, ein novemberkveld i 2008 førte det han inn på ei scene i New York.

6

cover

The Soft Boys heitte bandet. Dei kom frå universitetsbyen Cambridge. Underwater Moonlight var tittelen på ei plate dei gav ut, i 1980. Ei strålande plate. Full av kraftfull, gitarringande, psykedelisk popmusikk. Slett ikkje soft. Opningssporet I Wanna Destroy You kasta skånsellaust overbord alle førestillingar om noko slikt, og resten av albumet fylgde opp. Men punk var det heller ikkje, eller postpunk. Dei hoppa aldri på det toget. Dei var litt på sida av det som skjedde rundt dei. I England. Dei var litt annleis. Dei kunne spele. Dei kunne nyansere. Dei var litt sære, men meir fengande enn du skulle tru.

Robyn Hitchcock heitte songaren, og gitaristen, og låtskrivaren, og den som hadde visjonen om korleis The Soft Boys skulle låte. Ein visjon prega av ein fargerik tankegang og eit eksentriske sinn. Men ein visjon som absolutt ikkje kom dansande til han ut av det blå. Hovudtrekka henta han frå den Lennon-Beatleske poptonen, Byrds sine harmoniar og gitartonar, galskapen til Cpt. Beefheart, Bob Dylan sine poetiske ordstraumar frå det underbevisste, og Syd Barrett sin lunefulle psykedelia. Med sin friske og personlige mikstur av alt dette, og ein bunke sterke låtar i bagasjen skaffa bandet seg fans som Pete Buck, Steve Wynn og Paul Westerberg.

Underwater Moonlight var deira andre plate. Den var deira meisterverk. Den er deira meisterverk. Det veit eg sikkert, eg høyrde det igjen i går. Så mange andre enn Buck, Wynn, Westerberg og nokre av deira åndsfrendar høyrde ikkje det, i 1980. Så bandet sa takk for seg få månader etter at plata kom ut. Dei gjorde eit nytt forsøk i 2002, med ei tredje plate, Nextdoorland, men pakka saman på nytt att kort tid etter. I mellomtida, og etterpå, har Robyn Hitchcock helde ein solokarriere på skinnene. Litt på sida av der den store merksemda rettar lyset sitt, men veldig ofte inne på dei spora der attraktive poptonar gror.

I Often Dream of Trains heitte plata Robyn Hitchcock gav ut i 1984. Hans tredje under eige namn. Og denne var han sannelig ganske så aleine om. Hans to første soloutspel hadde vore nye turar inn i energien og psykedeliaen, dette var ein spartansk og semi-akustisk tur inn i hovudpersonens draumar. Utan rytmeseksjon, og nesten utan hjelp, spelte og skrudde Hitchcock i hop eit album der melankolien fekk rikelig med plass i hans ubereknelige bilde. Verken med denne, eller andre soloframstøyt nådde han Underwater Moonlight-nivå. Men god har han vore rett som det er, og sjeldan like ofte som på I Often Dream of Trains.

Nesten 25 år etter gav han plata ein seriøs gjenvisitt. Frå scena. Og ein novemberkveld på Symphony Space i New York var filmmakar John Edginton til stades, og filma. Det er dette konsertopptaket som no er ute i DVD-format, med den talande tittelen I Often Dream of Trains In New York. Og skulle ein ynskje konserten utan bilde er det generøst nok også ein CD i pakka, med nesten identisk innhald. Samt ein liten ekstra bonus; ein tolvminuttars kortfilm, som er Hitchcock på togtur for 25 år sidan. Til lyden av ambiente gitartonar og surrealistisk babbel. Tittel; Beyond Basingstoke.

Hitchcock er ikkje åleine på scena. Tim Keegan står ved hans side, og spelar akustisk gitar. Terry Edwards sit mykje ved pianoet, men reiser seg også opp og bles tonar i både trompet og saksofon. Og begge karane korar. Det gjer også ei dame med namn Gaida Hinnawi på eit par låtar, varleg og vakkert. Som på originalplata er her ingen rytmeseksjon, berre ein Edwards som ristar nokre egg her og der. Saman skapar dei eit ledug, pretensjonslaust og sympatisk New York-augeblikk. Saman spelar dei det aller meste av stoffet frå 1984-plata, og plussar på med nokre andre songar i same ånd, som ekstranummer.

Den engelske folktonen var ikkje ein framtredande tone hos Soft Boys. Men den var der som ein viktig faktor i Hitchcock sine pre-Soft Boys dagar. Og den er der i fleire av spora på I Often Dream of Trains. Den er der i den spartanske balladen Cathedral. Den er der i nydelig gitarplukka former i Autumn Is Your Last Chance. Den er der når Hitchcock skildrar ein sjeldan snøkvit Londonvinter på stemningsfullt vis i Winter Love. Alle tre låtar der vi møter Hitchcock i sitt mest vemodstemte leie. Eit leie der hans surrealistiske side blir tona ned.

Eit leie som pregar mange av låtane. Ein sår lengsel skrapar i songarens sjel i popvakre I Used to Say I Love You. Der han prøver overtyde seg sjølv om at ho som for lengst har vandra vidare utan han, eigentlig ikkje betydde det minste for han. Men vi trur han ikkje. Og han trur det nok ikkje sjølv heller. I tittelsporet er ikkje lengselen retta mot svunne tider, men mot tida som enno ikkje har vore. Om ein gong før siste stasjon er nådd, før altfor mange årstider har passert, å finne saman med ei kvinne, i ein draum, i ein korridor.

Den humoristiske sida til Hitchcock kjem fram når han saman med Keegan og Edwards opptrer i barbershop-skapnad i Uncorrected Personality Traits, der tematikken er ulike sexfiksjonar. Ei noko sveittare utgåve av hans humoristiske side dukkar opp i Sounds Great When You’re Dead. Låta startar med ei lita skildring omkring dette å måtte ufrivillig overhøyre foreldras sexakt, for så eit par minutt seinare å ende med det evige dilemmaet «We’re at our most together, when we’re at our most apart». Eit smittsamt refreng gjer seg gjeldande fleire gonger undervegs:

Baby
It might sound dodgy now
But it sounds great when you’re dead

Mellom fleire av låtane har filmregissøren lagt inn små sekvensar frå eit intervju med Hitchcock (sjølvsagt gjort ombord på eit tog i fart). Her fortel han litt om originalplatas historie, og går nærare inn på bakgrunnen for nokre av songane. Noko som har både ein opplysande og underhaldande misjon. For han er ein kar med spesielle evner når det kjem til dette å ordlegge seg, denne Hitchcock.

Såleis også frå scena, mellom songane. Nokre gonger hamnar han ut i det absurde, andre gonger viser han seg meir konsis, og stundom litt giftig. Men aller best er han no i songane sine. I Ye Sleeping Knights of Jesus til dømes. Ein country sing-a-long der ateisten i Hitchcock, etter å ha introdusert songen med eit ynskje om at framtida måtte bringe litt meir «good old unbelieve», hersar og raljerer med denne evinnelige trua;

Put your faith in God, he won’t expect you
Put your faith in death because it’s free
If you believe in nothing, honey, it believes in you
For God’s sake don’t waste any faith on me

Det skal vi nok ikkje gjere mr Hitchcock. Men finne hugnad i mange av desse songane dine, både frå denne sympatiske kvelden i New York, og frå dei tjuetals platene du har gitt ut, utan altfor mykje oppstyr, det vil vi framleis gjere. Både Buck, Westerberg, og eg. Og kanskje nokon til?

Først publisert på Groove.no (i 2010)

Des4

PJ Harvey & John Parish – A Woman a Man Walked By

Posted on by
Standard

10 låtar, 10 uttrykk, 10 stemmer.

7

cover

Atten år gamal var PJ Harvey då ho og John Parish møttest for første gong. Parish (som er ti år eldre) jobba på den tida (slutten av åttitalet) med bandet Automatic Dlamini. PJ Harvey vart med i bandet. Eit par-tre år. Før ho solodebuterte med Dry, og skulle verte tildelt atskilleg meir merksemd enn kva Parish fekk (og har fått). Men John Parish har vore i nærleiken under fleire av innspelingane hennar, som produsent, som musikar. Og i 1996 som ansvarleg for både dei komponerte og spelte tonane på samarbeidsprosjektet Dance Hall at Louse Point. Harvey skreiv tekstane, og song dei. Tretten år seinare er dei her med eit tilsvarande prosjekt.

Det har vore eit uttalt prinsipp i Harvey sitt musikalske virke å ikkje stivne i ei form. Det har ho ikkje gjort heller. Signaturen hennar har like fullt vore grei å kjenne att. Prega i røff, desperat og uroskapande rock som den stort sett har vore. Ja sjølv då ho tok steget bort frå det rockprega og inn i dei sakrale folk-landskap med 2007’s White Chalk kjente vi henne att. Og likeså når ho no igjen kollaborerer med Parish.

Folktonen frå 2007 heng så vidt att i nokre av spora på A Woman A Man Walked By. Men meir enn det, langt meir, høyrer vi ein intrikat råskap, og ein kompromisslaus vilje til å skape variasjon. Til å utnytte kvar flik av stemmeregisteret. Til å skape motstand. Så eit krevjande album er det blitt. Avantgardistisk og krevjande, med primitive utfall og til dels sylskarpe kantar.

Men det startar ikkje så krevjande. Opningssporet Black Hearted Love kunne ha levd sitt liv på Stories From the City, Stories From the Sea eller Uh Huh Her. I eit eggjande lys/skugge mønster og med hissige gitarfigurar råkar den umiddelbart. Og kan vel faktisk seiast å ha eit visst hitpotensiale. Sixteen, Fifteen, Fourteen er heller ikkje utan fengande evner. Eit akustisk driv ligg i botn (White Stripes vs. Zeppelin), og PJ syng (i Patti Smith-sjargong) fram ei ordknapp skildring om eit ungt par og deira noko urovekkande barneleik.

I Leaving California og The Soldier høyrer vi Harvey i folkform. Tilnærma lik den ho hadde på White Chalk, men her er det den akustiske gitaren og ikkje pianoet som akkompagnerer. Medgjerlige og harmlause er ingen av dei to låtane. Leaving California ein sakralt skingrande konklusjon på eit mislykka forhold. Medan The Soldier er eit halvdrøymt mareritt om skuld og pulverisert sjølvrespekt; «I’m walking on the faces of dead women».

På sitt mest krakilske er Harvey og Parish i tittelsporet (med det instrumentale frittrockande halehenget The Crow Knows Where All the Little Children Go), og i Pig Will Not. Den første er eit punkdrive og alt anna enn fintfølande åtak på ein person songaren ser som sjølve inkarnasjonen på feigskap. Den andre er vagt inspirert av Baudelaire-diktet Le Rebelle. Her syng Harvey «I will not» så frenetisk at ikkje ei sjel (verken levande eller død) skulle vere i tvil, og ho gøyr som ei bikkje, og det blir vist generelt lite nåde; «all the rubbish inside your rotting mind». Ei låt av det slaget det nesten gjer fysisk vondt å lytte til, men som det like fullt er vanskelig å halde seg heilt unna.

Eit par av spora gjer verken vondt eller godt å lytte til. Sørgjesongen The Chair blir for flat til å gjere inntrykk. Og den litt Kurt Weillske Passionless Pointless lever på sitt noko dorske vis opp til tittelen sin.

Men når den resiterte bøna Cracks in the Canvas tonar ut på vakkert vis, (mindre enn førti minuttar etter at seansen skar seg gjennom sceneteppet), er den dominerande kjensla at dette er eit PJ Harvey-album verdt å ta med seg vidare. Dette òg.

Først publisert på Groove.no (i 2009)

 

Des4

Martin Hagfors – Men and Flies

Posted on by
Standard

Hagfors tar ein skarp venstresving bort frå den americana-skilta vegen, og inn i eit fasettert poplandskap.

7

cover

Sist gong eg omtalte ei plate frå Martin Hagfors si hand avslutta eg på fylgjande vis: «Om eit års tid tar eg gjerne imot eit nytt Hagfors-album, eg. Og det må gjerne handle om det same gamle». Det skulle gå nesten to år, og det skulle vise seg å slett ikkje handle om det same gamle. Utan at eg sit her og sturar av den grunn. Dette nye han presenterer er for bra til det. Altfor bra.

Sist gong eg omtalte ei plate frå Martin Hagfors si hand, gjaldt det ei plate under HGH-signaturen. Ein signatur han har nytta når han har gjort plater saman med Gebhardt og Lars Håvard Haugen. Ved andre høve har han virka under Home Groan-signaturen. Aldri har hans eige namn stått fram åleine på ei coverframside. Ikkje før no.

Alle hans tidlegare album har vorte til langs ein americanaveg. Der dei har plukka med seg country, bluegrass og viser av ymse slag. Som berre Martin Hagfors er han ikkje lenger på den vegen. Han har svinga til venstre og funne andre tonar, andre klangar og andre fargar. Men han er nok ikkje heilt åleine der.

Eg hadde ikkje sett på det som merkelig om det på coveret bak Martin Hagfors hadde stått & Lars Horntveth. For den aktive Jaga Jassistaren har spelt ei viktig rolle på albumet. Ja albumet hadde skråsikkert blitt noko heilt heilt anna utan han, og alle hans instrument, så aktivt til stades.

Men det er Hagfors sine songar. Komponert og tekstforfatta av han åleine. Han skriv som vel mange kjenner til langt fleire enn kva han klarer nytte seg av sjølv. (Og deler såleis litt ut både her og der. Til National Bank, Big Bang, Elisabeth Andreasson, Bönkers og Motorspycho, for å ha nemnt nokon). Ein produktiv kar denne Hagfors altså. Men jammen er det mange fine songar han har skrive også då. Før, men kanskje spesielt denne gongen.

Denne spesielle gongen.

Røysta hans er til å kjenne att. Denne svale og lune røysta som gjer så sterkt eit inntrykk av at den helst vil deg godt. Den fortel på ingen måte berre om hugnadsstemte tankar og hendingar, men den vegrar seg mot å gnikke og skrape for hardt i dei mest betente krokar ei sjel kan ha. Den høyrest ikkje bitter, syrleg eller gretten ut. Slik er ikkje Hagfors. Og det er greitt. Veldig greitt.

Men han har aldri gått av vegen for å komme med utfall mot sitt tidlegare heimland USA. Og då spesielt politiske og militære aktivitetar dette landet driv med på utsida av sine grenser. I Need To Know heiter det denne gongen. Og det han i hovudsak ynskjer å få vite er kven som skal betale klimakvoter for røyken som stig opp frå bomba oljeanlegg i Irak. «selling quotas, denying motives, ignoring common sense and turning tides» lyde det i låtas sterkt psykedeliserte avslutningsparti.

Og psykedelia dukkar opp i fleire krikar og krokar albumet igjennom. Politiske tankar er derimot fråverande på dei åtte resterande spora. Der handlar det nok mest om menn, insekt, kløe, «the girl who lives upstairs», «you and I», og ho Scarlet.

Ei sped, skjør og skada jente denne Scarlet, som «blows off steam with vividness», eller «holds the blade when she’s alone». Arrangementet i songen om henne er tandert, tonen likeså. Og veldig vakker. Eit adjektiv eg lett kunne dratt opp av lomma for å skildre mykje av det som hender på plata.

Som når han syng om sin «lady of the sacred heart» i den strykardraperte, og mangt anna draperte, Appetite. Skaper eit tilnærma idyllisk speglbilde av Big Star sin Holocaust i kammerpopaffæra Liaison. Eller når han syng om eit noko gåtefullt par i det mangslungne tittelsporet. Det drivande, lettbeinte, transparente og dramatiske tittelsporet, der knokkeltonane frå pianoet til Morten Qvenild er enkeltelementet med aller djupast resonans.

Positive inntrykk blir også skapt med yppande saksofontonar og eit nennsamt duvande orgel i det sensuelle og lystfulle nummeret Tattooed On My Eyes. Og med Dylanske snerr i sterkt elektronisk-farga It’s A Cinch. Medan utroskaptematikken i Married Man blir tilført effektfull sonisk skjebnetyngde.

Det er ikkje få instrument som gjer seg til kjenne albumet igjennom. Enten dei er spelt av Hagfors, Horntveth eller dusinet av andre medskyldige. Men dei går aldri i vegen for kvarandre. Alle får plass, og pusterom. Uansett om dei går fram med straighte popsteg, svingar seg i psykedelisk skapnad eller snusar på jazzstrukturar.

Eg tar gjerne imot meir av same slaget om eit års tid, eller så.