Category Archives: 2010

Des9

Cotton Jones – Tall Hours In The Glowstream

Posted on by
Standard

Nostalgiske, milde og godt førlige tonar i eit enkelt men romslig bilde.

5

cover

Heime, bak eit keyboard, med ein akustisk gitar i fanget, med rytmikk av ulik kraft og tempo i ryggen, panorerer dei inn ei anna tid. Ei falma tid, ei langsamare tid. Ein åtte-spors opptakar fangar lyden. Ein mjuk og flytande lyd. Men det skurrar også litt, det er ikkje perfekt, det er ikkje konturlaust. Det er lo-fipop laga av country- og folktonar henta frå eit gammalt bilde. Av desse lagar dei sitt bilde. Dei lagar det ikkje trongt, dei lagar det romslig.

Cotton Jones er først og fremst Michael Nau og Whitney McGraw. For ikkje så lenge sidan kamperte dei saman i kvartetten Page France. Venner av dei frå den tida stikk også innom og spelar litt på Tall Hours In the Glowstream, deira andre album som Cotton Jones. Eit album der sentimentalt tona betraktningar omkring heimlige tomter, minner og halvferdige draumar står sentralt.

«C’mon baby let the river roll on». Michael Nau er midt i elva, midt i the Glowstream. Ikkje ei elv av truande stryk, men ein sakteflytande flod tvers gjennom oppvekst og hugnad. Takten er lettbeint, dama harmonerer i felles forståing, og songen heiter Somehow To Keep It Going. Den er ikkje utan vemod heller.

Lite er utan vemod på Tall Hours In The Glowstream. Og definitivt ikkje Man Climbs Out Of the Winter. Ein countrysong født i dunkel belysning, fora på lengsel og motgang, kledd i klang og nostalgi, og med eit uttalt behov for å samle livets erkjenningar i nummerert orden.

I number the flowers at the foot of the mountain 
I number the mountains I never did climb 
I number the days I get up in the morning 
all of these numbers are numbers of mine 

Michael Nau syng, og han syng mest. Med ei stemme i det lysare skiktet (har den ikkje litt spor av Jim James frå My Morning Jacket i seg tru?). Whitney McGraw har stort sett ei harmonerande rolle. Ei rolle ho handterer bra, passe nennsamt, alltid tilstades. I opningskuttet Sail Of The Silver Morning har ho imidlertid ei rolle som duetterande partnar. Hadde den songen eksistert i 1967 (noko den veldig gjerne kunne ha gjort) hadde den sannsynlegvis hatt kort veg til ei plate med Lee Hazlewood og Nancy Sinatra. Cotton Jones finn forma på den dei også.

Noko dei i grunn gjer på mykje av det dei har føre seg. I den dvelande folkballaden More Songs For Margaret. I temposkiftande og smått intrikate Dream On Columbia Street. Og i Place At The End Of The Street. Ein countrysong med litt støy på linja, men med eit mjukt ganglag og eit vent tonelag, og med det særs essensielle spørsmålet «how wide goes your love?» som sitt mantra.

Når så er sagt, plata har sine anonyme flater også, og har tidvis eit noko nølande lettvektarpreg over seg. Hovudinntrykket handlar like fullt om slikt som sjarm, vemod, romklang og gode tonar. Så gje dei gjerne ein sjanse, eller to.

Først publisert på Groove.no (i 2010)

 

Des9

Al DeLoner – Itchy And The Girl Dancing

Posted on by
Standard

Ei DeLoner-plate der lyset spelar ei større rolle. Det lar seg vel høyre det også?

5

cover

Det har alltid vore eit mørker rundt tonane til Al DeLoner. Då han var låtskrivar og drivkraft i Midnight Choir, og på det han har føretatt seg under eigen signatur etter at koret vart lagt ned. Aldri har dette mørket blitt råka av slike mengder lys som på hans nyaste, og femte soloalbum, Itchy And The Girl Dancing.

Dei har ikkje blitt motteke med same åtgaum desse soloplatene hans, som det platene til Midnight Choir vart tildel. Nærast umogleg for så vidt, då det bandet sin katalog som kjent inneheld nokre av dei sterkaste platene i nyare norsk musikkhistorie. Når det er sagt, det er langt ifrå bortkasta tid å ta seg i kast med dystre og smått suspekte verk som The Mess Age Is Joy og Flora In the Darkroom heller.

Eller Itchy And The Girl Dancing. Her han med si limiterte røyst byr på ein ny bunke songar som held mål. Songar med eit uomtvistelig amerikansk snitt over seg, men også med denne europeiske tonen som har vore ein del av DeLoner sitt prosjekt. Mykje er med det same altså. Bortsett frå det der med mørket då.

«Put your feet up on the table, slide into my arms, come closer». Ja kom nærare, til ei lita kosestund i sofaen. Ei varleg ei. Kalla Come Closer. Eller, «Louie, Louie, I don’t wanna be without your love in my life». I selskap med yndige og friske fløytetonar. Med ei lett popkjensle i brystet. Og ein elskelig katt i augekroken. Kalla Louie The Cat. Eller, «A song of joy we shall sing». I countryvisedrakt. Ei ekspanderande drakt. Med religiøse undertonar, og med augeblikkets kraft. Kalla This Is The Moment.

Og Robert Fraenzel spelar saksofon. Noko som er med og understrekar jazztonen som eit par-tre av spora er forma i. San Francisco til dømes. Der lyset er borte. Der ein sjølvmordar tek sine siste steg. Mot ei bru, han skal ut å fly. Men groovet er ikkje beksvart.

Skitnast, mest elektrisk, mest i rockeslag er DeLoner når han hevdar å vere Too Stoned To Drive. Type countryrock i Stones-slag. I eit noko anna slag er han når han fortel at They Shot Tom Gunther. I Woody Guthrie-slag. Men ikkje i dårlig slag. Det er han ikkje i tittelsporet heller. Eit spartansk instrumentert tittelspor (akustisk gitar, piano og fløyte). Ein sjølvransakande song med eit moralsk blikk. Retta mot lyset, mot framtida. «We shall live and see». Og «don’t do heroin».

Spenninga og desperasjonen som har ulma og gløda der som ei essensiell kraft i DeLoner sine beste songar, kan eg vel ikkje hevde at eg finn på denne plata. Eit lite sakn det, det er det. Men ei plate verdt sine rundar er det nå likevel.

Først publisert på Groove.no (i 2010)

Des9

Drum Eyes – Gira Gira

Posted on by
Standard

Eit ikkje utprega behagelig åtak, tufta på omskiftelige synthpåfunn og tribal hamring.

5

cover

Det er ikkje fred og ro dei tilbyr bandet Drum Eyes. Det er lyd i spora deira, mykje lyd. Ein vrang, vill og veldig lyd. Og med ein ikkje akkurat utbreidd vilje til å la det fagre og lyse sleppe til. I eit bilde dominert av mang slags synthetisk gnissel og trommer som insisterer på å markere seg. Det kan kanskje kallast noko slikt som elektrostatisk krautrock anno 2010.
Frå Brighton. Med ein frontfigur som kom dit for nokre år sidan, frå Tokyo. Shigeru Ishihara heitte han då. Dj Scotch Egg har han ofte kalla seg sidan. Og stått bak utagerande sceneopptrinn, med sampla Gameboy-lydar, suspekte dansetrinn og anna moro. Shige kallar han seg når han spelar opp med Drum Eyes. På bass, synthesizer og Gameboy. Med seg har han først og fremst tidlegare Boredoms-trommis E-Da. Men også ein Kai på gitar, og ei lita handfull aktørar på diverse andre lydbringande saker.

Idear og innfall skortar det ikkje på. Så ei plate i eit einspora bilde kan Gira Gira vanskelig seiast å vere. Om den så er i eit interessant nok bilde, vel det er eit anna spørsmål. Delvis vurderer eg svaret å vere. Ja delvis, for energien og den sterke viljen går seg litt bort til tider. Mister litt grepet, blir litt utflytande, eller blir litt vel ekstatisk.
Utan ord. Det menneskelige taleorgan slepp berre til med eit par-tre brøl. I Future Yakuza skjer det, når plata er på sitt mørkaste. I ein støymetallisk opningssekvens. I ei låt som strekker seg ut i ti minutts lengd. Metallvesenet sklir etterkvart av den, men ikkje mørkret.

Eit mørkret som har eit solid grep om dei sentrale partia av plata. Omkring det urovekkande synthtemaet som er Future Police (at låta innimellom opnar for lyset gjer den i grunn berre endå meir upålitelig). Omkring den hakkande brutaliteten som er Gyanza. Og omkring den kraftfullt trommedansande (Bonham møter Leibezeit) og elektrisk fresande 13 Magician.

Innramminga har eit litt lysare vesen. Det sonisk mangesidige opningssporet 50-50 sitt lengste parti skapar i alle fall ein illusjon av sprudlande fargerikdom. Medan avsluttande Hana B er ein saktegåande dub-affære med spor av ei austleg tonedrakt, og eit glimt av ein soloppgang. Ein slags soloppgang, etter apokalypsen kanskje.

Ein bør ikkje vere lettskremt om ein slår til og spelar Gira Gira på høgt volum i dunkel lyssetting medan hauststormen bankar på vindaugsrutene. Men det kan vere verdt å prøve. Trur eg.

Først publisert på Groove.no (i 2010)

Des9

Thomas Dybdahl – Waiting For That One Clear Moment

Posted on by
Standard

Dybdahl har vandra langt, men har absolutt ikkje gått seg vill langs vegen.

8

cover

Det har vore haust når Thomas Dybdahl har komme med ny plate. No er det vår. Ein ny vår. Dybdahl har fanga nye fargar, nye klangar. Drøssevis av fargar og klangar. Han er ikkje lenger der han var. Men han er den han er, ein av dei beste og mest interessante musikalske stemmene i dette landet.

Science, hans førre album, gav bod om ein Dybdahl på vandring inn i nye soniske landskap. Men at han skulle vandre så langt inn, og så langt bort, som Waiting For That Clear Moment gjer til kjenne, var eg ikkje heilt førebudd på. Etter eit par lett forvirrande innleiingsrundar byrjar eg imidlertid å nikke nøgd til det som openbarar seg. Samstundes som eg oppdagar at det også er spor her som fører tilbake dit han var.

Soulmusikken har alltid vore med han. Den er meir med han her. Frå å representere eit og anna drypp, er den blitt til den kanskje dominerande straumen. Men den har ikkje sendt den Dybdahlske melankolien til pises. Den er her den, midt i konglomeratet. Og gjer seg gjeldande. Godt gjeldande. For sjølv om det er vår, finst det jo alltids noko å vere litt sørgmodig og betenkt over.

Dybdahl tyr til falsettgrepet store deler av tida denne gongen. Han gjer det til ein puls som stundom slår bedagelig, stundom fer fort, men heile tida er tydelig til stades. Midt i eit sonisk bilde som inneheld mykje, som vil mykje, men som også gjev plass til hulromma. Ambisjonane og pretensjonane er rikt til stades, men dei er ikkje meir omgripande enn at dei skaper liv rundt seg. Liv, fordi den som eig dei, veit noko om avstandar, vekstvilkår, og kva ugras som kan vere nyttig, og kva som bør fjernast.

Soultonen til Dybdahl kan ha noko sofistikert over seg. Som hos ein Marvin Gaye, eller ein Bobby Blue Bland. Med eit groove som er sterkt merkbart, men ikkje forhastar seg. Som når han syng I Just Can’t Bring Myself to Say the Words, med god hjelp frå ei japansksyngande Clara Uchima, og Stavanger Symfoniorkester, blant anna. Men soultonen kan også ha noko meir partysanselig over seg. Som hos ein Prince klar for å sveitte eit nytt årtusen i gang. Dybdahl syng om eit årstal kjent for meir depressive tildragingar. Men fest er det, over Party Like It’s 1929.

Strykardrapert er dei fleste låtane. Av Stavanger symfoniorkester, eller andre konstellasjonar. Tittelsporet har berre ein bogedragar. Ein fiolinspelande franskmann med namn Benjamin De La Fuente. Han spelar låta i gang, friskt, men også litt vemodsprega, og gjer deretter mykje godt for den undervegs. Groovet er funky, og Dybdahl resiterer rundt kunstnarmyta. Om tryggleiken, om uroa, om svolten, om kor dei briljante ideane helst vert til. Om «the days when good ideas came whenever you had trouble and your mind was chasing the embrace of that one clear moment».

Blackwater er eit klart augeblikk. Og eit innhaldsrikt eit. Ein avskrella start, ein sugande rytme, eit veksande dramatisk vesen, ei Susanne Sundfør som gjer ein kort men sublim visitt, ein sampling av ein Noam Chomsky-tale som tar for seg vesten sitt tilhøve til Saddam Hussein, og så, ei glideflukt av ein utgang.

Excuse Me, Brother er eit anna klart augeblikk. Ein vårbekk-dansande sak som speglar mørke draumar og eit problematisk sinn. Om ein for lengst avdøydd songar. «A sad and happy fool whose songs will not die». Om Tim Buckley. Faren til Jeff, som song sin del av denne verdas minneverdige songar.

Songs for the dancing shoes
Songs for the Sunday blues
Songs that will make you sweat
Songs that you won’t forget

Eit vers av til saman sju, der alle linjer startar med det same ordet. Songs, ein ode til songen og songaren. Ein sjelfull ballade som avsluttar endå eit Dybdahl-framstøyt der han viser seg som noko litt utanom det heilt vanlige.

Først publisert på Groove.no (i 2010)

 

Des9

Justin Townes Earle – Harlem River Blues

Posted on by
Standard

For 25 år sidan var han Little Rock’n Roller i faren sin song, her manifesterer han seg som ein av våre dagars fremste country/folk artistar.

8

cover

Det har blitt eindel av dei etterkvart, desse unge menn og kvinner som tar inn på den same vegen som sin mor og/eller far. Musikkvegen. Justin Townes Earle spora først inn på ein annan av faren sine vegar. Dopvegen. Ein veg han visstnok fylgde nesten til endes, før han fant det meir attraktivt å prøve musikkvegen, og lage songar, og spele inn plater. Og det vart The Good Life. Ja så heiter i alle fall debutalbumet (frå 2008).

Som kjent er det slik at i ein del tilfeller møtest dei to vegane, og stundom går dei endåtil parallelle ruter. Rykta seier at slik har det blitt for unge Earle den siste tida. Så i staden for å reise rundt og konsertere si ferske plate har han lagt seg inn på rehab. La oss håpe han kjem utatt i omlag same forfatning han verkar å ha vore i då Harlem River Blues vart til. Det fortener albumet. Det fortener Earle. Det fortener musikken.

Namnet forpliktar vert det sagt. I tilfellet Justin Townes Earle forpliktar det i så fall dobbelt. Hans far Steve har sett sterkare og betre spor etter seg i countrymusikken enn dei fleste dei siste 25 åra. Og minst like sterke (og endå betre) spor har han sett etter seg mannen som mellomnamnet stammar frå, kongen av den sorgtunge countrytone, texanaren Townes Van Zandt. Trass i blod og genar, det er meir av sistnemnte enn av faderen i det Justin byr på.

Men meir enn det, ein god del meir, er det av Woody Guthrie. Trubaduren og låtskrivaren som reiste Amerika på kryss og tvers med sine songar, men som vel hadde sin mest kreative periode medan han budde i New York på 40-talet. Sidan sist har også Justin skaffa seg eit husvære der, på Lower Manhattan, og gjort New York til sin heimby. Kanskje har han frekventert dei same barane i Harlem som Guthrie og Leadbelly ein gong gjorde også, i alle fall har han stira ned i den skitnaste elva i byen.

Harlem River, dit hovudpersonen i tittellåta er på veg. Mot eit avgjerande vendepunkt. Full av ei heilag fortviling, stukken av ein skjebnesvanger idé om å gjere ende på seg i det grumsete vatnet.

Lord, I’m goin» uptown

to the Harlem River to drown
Dirty water gonna cover me over

and I’m not gonna make a sound 

Slik går refrenget. Og gitaren slingrar og snor seg, orgelet strøymer på, og gospelkoret slår følgje. Gravferda er i sikte. Eller? Nådde han eigentlig fram til elva? Kanskje fant han ein Harlembar i staden? Dette seier soga ingenting om. Men sitt seier den, og det i ein melodisk skapnad som har eit kontrastfullt forhold til sin tekst. Eit forhold tufta på livgjevande tonar. Fengande tonar.

Det har vore noko på gang på dei to første platene til Justin. Ei anstendig mengd med gode låtar, i ein tradisjon der ein kan trekke linjene tilbake til Hank Williams og Woody Guthrie. Men signaturen har vore noko diffus. Det har ikkje vore musikk som har komme like sterkt innover meg som det faren sin Guitar Town ein gong gjorde. Harlem River Blues derimot.

Den kjem, innover meg. Frå fleire hald. Den er forankra i tiår av amerikansk musikktradisjon. Den har røter som strekk seg langt tilbake, men ikkje berre i ein retning. For, det er så mang slags songar på Harlem River Blues. Her er ei vandringsvise i ekte Guthrie-ånd (Wanderin»). Ein rastlaus, munnspelspretten og kitlig folkblues (Ain’t Waitin»). Ei soulbluesaffære der det vert blåst i horna i god Memphis-tradisjon (Slippin» and Slidin»). Ei smidig og strykarpynta countryvise om å lengte heim (One More Night In Brooklyn). Og ein reinskoren rockabillysak om å komme sliten heim (Move Over Mama). Den siste med visse tekstlige referansar til Hank Williams-klassikaren Move It On Over. Ikkje heilt utan glimtet i auga.

Walk in the door and turn on the light

I find you flat on your back with your legs open wide

Move on over mama, I’m coming home

Men dette er, meir enn før, ja fullt og heilt i grunn, Justin Townes Earle. I lauslig, herlig uformell, og komplikasjonsfri sonisk mundur. Saman med ein gjeng som kolorerer, som er heilhjerta tilstades, men som aldri overdriv. Den tidlegare Drive-By Truckers gitaristen Jason Isbell lar gitaren ulme og pirre på særs velsigna vis. Og så er det noko med kontrabassen. Den blir handtert av Bryn Davies, er med på alle spor, og gjer eit beint fram funky inntrykk (ikkje funky som i funk då, men som i eggande og bøyelig). Gløymast skal heller ikkje lambchopper Paul Niehaus, som er innom og lar det regne litt steelgitar-tårer over togarbeidarsongen Workin» For the MTA og den sørgmodige Learning To Cry.

Etter berre litt over halvtimen er heile seansen over. Ein seanse utan sekunda stoff, men der vel særlig tre songar står att som sjølve augeblikka. Tittelkuttet er nemnt. Christchurch Woman er minst like bra. Eit møte med ei kvinne under eit opphald i den nest største byen på New Zealand har sett sine spor. Så med lengt i bringa, men med eit stadig meir devaluert håp i sikte, står han der, og syng. «I’m waiting for a Christchurch woman in the rain». Det er countrysoul med humane blåsarar ein putrande el-gitar, og både Van Morrison og Dan Penn luskande i nabolaget. I eit anna nabolag finn ein Rogers Park. I enden av einsemdas gater, blant øydsla sjansar og knuste draumar, under ein dunkel måne, i ein død by. Ein eller annan gong for lenge sidan kunne Bruce Springsteen ha laga ein song som denne. Ein ballade som denne. Med eit piano sentralt plassert, i eit vemodig, vakkert og romslig bilde. Nå er det ein Earle som gjer det.

Sånn rett før gospelkoret tek seg ein liten tur innom att, på den beste Earle-plata sidan Guitar Town.

Først publisert på Groove.no (i 2010)

 

Des9

Erland and the Carnival – Erland and the Carnival

Posted on by
Standard

Dei gjer den britiske folktonen både dunkle, popraffinerte, psykedeliske og synthbaserte nålestikk, utan å ta livet av den.

6

cover

Ein gjeng av samlarar, det er det dei er, Erland & the Carnival. Samlarar av tonar som har vore rundt lenge. Men dei behandlar ikkje det innsamla på spesielt varsamt eller respektfullt vis. Dei lagar, som namnet lovar, karneval. På sin måte.

Det er den britiske folktonen, og då helst frå dei skotske områda av kongeriket, som er kjernen i det denne gjengen har på programmet. Men det er ein kjerne som ikkje får leve i fred. Den må tåle å bli dytta framover, eller søkt pakka inn, av sekstitalets poptonar, av eit meir drivande rocka ganglag, og av psykedeliske fakter av både eldre og nyare årgang. På sitt beste meislar bandet saman eit uttrykk som gjer inntrykk, på sitt verste kan dei bli vel påtrengande. Dei er langt oftare på sitt beste enn sitt verste.

Erland & The Carnival har aldri vore frampå med eit heilt album før. Dei er eit ganske så nytt band. Men eit par av medlemmene i bandet er ikkje nye. Simon Tong var nokre år den kjenslevare gitaristen i The Verve, og han var ein sentral part av Damon Albarn sitt The Good, the Bad & the Queen prosjekt. David Nock har slått på trommer og rista rytmar i mellom anna The Cult og The Orb. Dei er begge ein sentral del av The Carnival.

Erland heiter Cooper til etternamn, og er vel ikkje like kjent. Han kom flyttande til London, frå sin heimstad på Orknøyane, for nokre år sidan. Der gav han seg til å studere engelske folkartistar som Bert Jansch og Davey Graham, og song og spelte litt rundt på folkklubbar i byen. Ein av desse bar det klingande namnet What The Folk Club. Ansvarshavande var Simon Tong. Ein kveld kom Erland og Simon i prat. I løpet av praten oppdaga dei mellom anna ei felles interesse for den heller obskure amerikanske folksongaren Jackson C. Frank. Dei var samde om at Frank sin aller beste låt var My Name Is Carnival.

Tonen var der. Simon kontakta sin venn David Nock. Og ein ettermiddag møttest dei tre til musisering. At dei måtte bli eit band stod raskt klart for dei. At bandnamnet måtte ha ein link til Jackson C Frank likeså. Seinare har dei verva nokre bandmedlemmer til. Saman presenterar dei sine folksongar på eit slett ikkje heilt stillferdig vis.

Vel, sine og sine. Dei er henta frå tradisjonen fleire av desse songane. Andre er tonesette dikt, og songane dei har kreditert seg sjølve har ofte sine stolne linjer, frå andre artistar, frå filmar, historier eller nyhende. Mykje slik folksongar har blitt til opp gjennom tidene altså. Lydbildet dei plasserer dei i er ikkje like tru mot den tradisjonelle folksongmetoden.

Keyboard og synthesizer blir gitt like så stor plass som gitaren. Og gitaren er langt oftare elektrisk enn akustisk. Visst finst her spor etter Pentangle og Fairport Convention, men like mange etter band som Love og The Pretty Things.

Erland si røyst har både nødvendig autoritet og breidde. Frå lakonisk til stormfull. Den er god. Simon Tong sin gitar prikkar og gneg, men fargar ikkje med same kjenslevare strøk som i Verve-dagane. Eg kunne gjerne tenkt den inn i ei litt meir framtredande rolle. Og gjerne ei litt mindre ei til synthesizeren. Det førekjem meg nemlig at lyden sånn innimellom for eit litt syntetisk preg. Eit preg som, saman med at bandet ved enkelte høve lesser vel mykje på det soniske lasset, er ankepunktet eg sit att med.

Når det gjeld opningssporet Love Is a Killing Thing har eg ingen ankepunkt. Det er eit dynamisk og suverent stykke musikk, der det blir gitt rom til både det såre og spede, og det knudrete og larmande. Eg har heller ingenting anna enn godt å seie om måten dei handterar My Name Is Carnival på. For sjølvsagt måtte dei gjere den. Og dei tar den nærare eit karnevaluttrykk enn det komponisten i si tid gjorde. Samstundes har dei gitt den ei form som får meg til å tenke at den kunne ha passa inn på Forever Changes. Og det er jo ein glitrande plass å passe inn.

God er også vandringsvisa Tramps And Hawkers. Den er tidlegare høyrt på Dubliners-vis. Erland og gjengen gjev den ein øm og elegant popsnert. Was You Ever See kjem i ei kjapp, lett og tiltalande drakt, med litt psykedelisk ståk for uroa si skyld. The Derby Ram står fram i eit snerrande tonelag, og fortel historia om eit tragisk sjølvmord der tilskodarane spelte ei alt anna enn oppbyggelig rolle. Og i bakgrunnen messar eit munkekor. Koret i The Sweeter the Girl the Harder I Fall syng noko slikt som «ba-ra-ba-pap-ba-pap-ba-pap-bap», og tonen er pågåande, og leiken, og lysten, og storarta.

Som sagt, det dukkar også opp eit og anna momentum eg kan styre meg for. Men ikkje av det slaget som set stygge merker, så eg plasserer gjengen i det gode selskap eg. Eit selskap eg ikkje ser bort frå at framtida vil stadfesta endå sterkare at dei fortener å vere i.

Først publisert på Groove.no (i 2010)

Des9

Sharon Van Etten – Epic

Posted on by
Standard

Ei ung røyst presenterer sterke songar i eit variert folkbilde, og signerer med kjenslevar autoritet.

8

cover

Å kalle den nye plata til Sharon Van Etten for episk er kanskje å ta litt i. Det veit ho sjølv også, så ho gjer det med liten forbokstav. Men målt mot den årsgamle debutplata er epic ei ganske så mangfaldig affære. Ja målt mot veldig mange av desse platene ein endar opp med å plassere i folkbåsen har epic eit mangfaldig vesen. Gjennom berre sju låtar, unnagjort på litt over halvtimen.

Because I Was In Love heitte debutalbumet. Lydsettinga var lite anna enn Sharon Van Etten si stemme og hennar akustiske gitaren. Gjennom elleve viser, framført på eit nennsamt og noko unnselig vis. Men grunnlagt på tonar og ord som evna krype over reservasjonens murar, og manifestere seg som personlige og gjennomsiktige skildringar av skadelig kjærleik.

Sharon Van Etten hadde opplevd det. Ho hadde levd i eit forhold til ein mann som trykte henne ned, og plukka sjølvtilliten av henne. Over fleire år, i Tennessee, før ho til slutt kom seg utav det, og reiste heim til New Jersey. Nå bur ho i Brooklyn. Ein bra plass å bu for musikarar nå til dags. Der har hennar ry etterkvart vakse og fått dugande proporsjonar. Folk snakkar om henne, folk skriv om henne, ho har stader å spele, og folk å spele med, folk å synge med, folk frå Espers, The Antlers, Kyp Malone frå TV on the Radio. Og Bon Iver og The National har spelt Love More live.
Love More avsluttar epic. Love More avsluttar epic på meisterlig vis. Sakte, brennande. Omkring ei varmhjerta drone frå eit harmonium. I førstninga skånsamt lydlagt, i eit ope rom. Eit rom med plass til utvikling og vekst. Og utvikling og vekst blir det. Lyden av ein upolert gitar og sublim harmonisong infiltrerer bildet. Eit bilde drapert i mystikk og vemod. Farga og forma av fortidas mareritt – «you were high, you were high when I was doomed ……. I had nothing to spend but time on you» – men òg farga av nyare erfaringar, der kjærleiken har hatt eit vennligare ansikt. Så, Love More.

Eller Save Yourself. Med steelgitar i ei framtredande rolle, og meir sublim harmonisong som eit vesentlig moment. Ein grasiøst dansande countrysong framført med eit hardkokt snerr i munnvika. For songaren veit at smigeren som møter henne har ein baktanke som ikkje er like vennligsinna. Så når ho og hennar harmonerande medsøstrer kjem til refrenget, syng dei det slik: «Don’t you think I know, you’re only trying to save yourself? Just like everyone else».
Meg Baird frå Espers syng harmoni med henne. Det gjer også hennar Brooklyn-naboar, singer/songwriter Cat Martino, og Jessica Larrabee frå duoen She Keeps Bees. Dei er viktige for kva epic til slutt blir. Ikkje minst i dei to meir psykedelia-sfæriske nummera Dsharpg og Don’t Do It. Dsharpg ein flytande bris med gjentakande linjer om blind tiltru, og eit avsluttande spørsmål – «what if I do?» – som heng taktfullt i lufta i det songen glir over i svaret: Don’t Do It. Eit godt svar.

Det er ei Sharon Van Etten med blikket heva vi møter på epic. Ein singer/songwriter som har sjølvkjensla intakt, som stig fram i eit lys ho vil vere i, ikkje ei som sitt bortkomen i scenelysets utkant og mumlar unnselig. Ikkje det at det ho byr på ikkje er kjenslevart, og kjem oppriktig og beine vegen frå hennar eige hjerte. I ganske så melankolske ordelag og tonefall. For det er det. Ho er der, ho òg. Men det er ein autoritet der, ein styrke der, som i kombinasjon med noko litt rufsete og medtatt sørgjer for at ein signatur vert gravert. På ganske tydelig vis, og litt annleis vis.
Eit visst sinne kan ho også kalle fram. Med ein til brestepunktet stramma gitar som akkompagnatør i A Crime, og med ein liten snerr i diksjonen rettar ho sinnet mest mot seg sjølv, og lar det glid over i anger, dei tapte sjansars anger. Spor av same slags anger kan også anast i One Day, i kompaniskap med eit vagt håp kledd i resignasjonens fargar. Ein storarta song, som frå første «Sister don’t mind that I’m not on time» til siste «You don’t leave me now do you love me back» er kledd i ei popmelodisk drakt som viser at dama har eit velutvikla instinkt for det sterkt fengande også.

Fengande, eterisk, brennande eller forførande, epic har det. epic har mykje, epic er ikkje til å bli ferdig med. Og dette er berre byrjinga.

Først publisert på Groove.no (i 2011)

 

Des9

First Aid Kit – The Big Black and the Blue

Posted on by
Standard

Den gamle countryfolktonen har det riktig så bra hos First Aid Kit.

6

Dei er to, dei er frå Sverige, dei er søstrer, dei er unge. Johanna og Klara heiter dei, Söderberg til etternamn. Eit visst rykte har dei allereie skaffa seg. Både i heimlandet, vårt land, og på andre sida av Nordsjøen. Dei har vunne hjerter frå scena, på YouTube, og med ein EP. No er tida komme for debutalbumet. Dei sviktar ikkje. Grepet om den folkmelodiske tonen er godt. Kjærlig, vitalt og godt.

Det var ein låt av Bright Eyes som visstnok gjorde susen. For eit par-tre år sidan. Dei høyrde noko i den enkle songen som brått førte til at Britney Spears hadde utspelt si rolle. Frå Bright Eyes fylgde dei spora bakover i musikkhistoria. Til gamle folktonar og countrysongar. For så her på The Big Black & the Blue å ende opp vegg i vegg med søstrene McGarrigle, på det tidlege syttitalet. Tjue år før sin eigen fødsel. Det er heilt greitt det, det verkar verken prematurt, forsert eller malplassert det dei gjer. Det verkar som dei er heime.

Heile plata pustar i ei akustisk og spartansk sfære, og er kledd i ei konvensjonell og enkel drakt. Innafor denne, i utgangspunktet, ikkje altfor vidtrekkande strukturen, synest eg First Aid Kit skaper eit innhaldsrikt album. Eit veldig kongruent album også, men fylt opp med songar som ikkje druknar i ei likelydande mølje, men med ein eigen personligdom tydelig innrissa.

Albumets i særstilling fremste aktivum er jentenes stemmer. Dei syng åleine, og dei syng i harmonisk fellesskap. Dei kan halde att, dei kan trø til. Dei sår ynde og vitalitet i eit jordsmonn der vemodet har djupe røter.

Alle songane har dei to laga sjølve. Det dreier seg på ingen måte om utprega tenåringsangst, eller er dagboknotat frå ungjenters kvardag. Mykje tyder på at det ikkje er dei sjølve som er sentrum i songane i det heile. Folka i songane deira er nok ofte nokre erfaringar rikare enn kva ein tenåring vanlegvis har å vise til. Utan at dette momentet har ein slik overveldande karakter at ein tenker jentene berre etterliknar ein tradisjon, og ikkje har feste for stoffet i sitt eige hjerte. Slik er det slett ikkje. For når alt kjem til alt er det jo ganske så allment det dei har føre seg. Heile vegen, frå fødsel til grav.

Det handlar om kjærleiken. Eller meir presist, tilstandar der kjærleiken har forvandla seg til smerte og lengsel. «Don’t leave this world to me» lyde den einsame bøna i det dunkelt jazzblå nummeret Winter Is All Over You. Det handlar om å vandre blant byrdefulle minner, i dirrande vakre Ghost Town; «If you got visions of the past, let them follow you down».

Det handlar om skjøre sinn, uskulda som svinn hen, og hardare realitetar som tar tak, i refrengstaselige Heavy Storm; «she used to play that old mandolin, then the moon and the sea invited her in». Det handlar om å tvile på himmelen, men å tru på livet, trass alt, i det melodisk vinnande høgdepunktet Hard Believer; «and it’s one life, and it’s this life, and it’s beautiful».

Det handlar om songar som smyg seg inntil ein, og kanskje endåtil kan salve nokre ømme tankar iblant. Det handlar om to jenter som så vidt har byrja. Dei byrjar betre enn dei fleste.

Først publisert på Groove.no (i 2010)

Des9

Hellbillies – Leite Etter Lykka

Posted on by
Standard

Det er slett ikkje alltid at stigande alder og ugreie ulykker fører med seg eit sløvare ganglag.

6

cover

«Du gjorde meg sjuk,» syng Aslag Haugen. Men han verkar då å vere svært så frisk. Ein tilstand han deler med resten av bandet sitt, der dei Leite Etter Lykka, og trør til med sitt mest elektriske sett sidan dei starta med denne leiken, for sånn cirka tjue år sidan.

«Du gjorde meg sjuk,» syng Aslag Haugen. Men det er ikkje det brå møtet med den harde bakken nedføre ein scenekant i Skiippagurra han har i tankane. Eit møte som førte han inn i ein periode av rekonvalesens, og Hellbillies i konsertlimbo. Eit platestudio i Spydeberg skulle derimot gjengen fort finne vegen til. Der har dei arbeidd fram ei plate som er tufta djupare i klassisk Lynyrd Skynyrd og Grateful Dead rock’n roll enn noko anna dei har servert.

«Du gjorde meg sjuk, sjuk, du gjorde meg sjuk,» syng Aslag Haugen, med trykk på s’en, og eit salig glis om kjeften. Sjukdommen han slit med kan lett diagnostiserast som forelsking. Så livet gnistrar, broder Lars Håvard Haugen rotar fram nokre sleipe Stones-riff frå baklomma, uoffisiell sjettemedlem Lars Christian Narum lar dansen gå langs tangentrada på pianoet som ein annan Ian Stewart, og det er fest.

Helsetilhøva førde med seg at tida i studio denne gongen strakk seg over eit lengre tidsrom enn det som har vore vanlig i Hellbillies-leiren. Mykje av arbeidet som vart lagt ned denne tida må vi vel rekne med at mannen med produsentansvaret, Lars Håvard Haugen, stod for. Han har mellom anna teke seg den fridom å gje den elektriske gitaren sin ei dominerande rolle. Det skal ingen klandre han for. Det er ei frisk rolle den har fått. Han sig aldri inn i det sidrompa og rutineprega. Han er leiken, frampå, og drivande god.

Drivande god i eit sonisk bilde større og meir innhaldsrikt enn kva Hellbillies har signert nokon gong. I tillegg til Haugen sine ulike strengeinstrument, er nemnte Narum ofte og mykje til stades, og oftare bak orgelet enn på pianokrakken. Men bildet blir ikkje for tettpakka. Det finst luft mellom lydane. Og det finst songar som fortener det. Gode songar. Som vanlig komponert av Aslag Haugen, og tekstforfatta på underfundig og treffsikkert Arne Moslåtten-vis. Ein Moslåtten som nøyer seg med den rolla denne gongen. Han spelar ikkje på plata.

Det handlar ofte om samspelet eller samlivet mellom han og henne, eller mangelen på eit slikt. Men det handlar òg om Den Redde. Han som går der med frykta si, og i reint vanvare set altfor sterke spor. Mørket er ein ugjennomtrengelig mur, gitaren ei manande mørk skodde, og festen held hus ein annan stad. Kanskje der fyren i Fordi Eg Glei har vore gjest litt for mange gonger, i staden for å prioritere vedlikehald av helse, sjel og slarkne hengsler.

Så var det det der samlivet og samspelet då. I det vennlegsinna tittelsporet ligg det meste til rette for gode dagar for dei to. I Spela Eit Spel driv dei derimot mest rundt og ser olmt på kvarandre. I det melodifagre høgdepunktet Håp I Tome Glas handlar det meir om sakn og såre minner enn om håp. Medan hovudpersonen i den akustiske countryrock-avslutninga Dirkefri har hamna i eldlinja til eit par lokkande blå auger, men har sterke intensjonar om å stå i mot; «Nei bruk «kji energi på kjensletjuveri, for døre te min hug æ dirkefri».

At balladen Du er Den (med Benedikte Narum Jenssen som duettpartnar) har nokre Lys og Varme-gen for mykje, og at det finst eit par spor med eit litt preglaust vesen, tenkte eg eigentlig å la ligge. For her finst jo så mange fleire grunnar til å trampe takten med eit salig glis om kjeften.

Først publisert på Groove.no (i 2010)

 

Des9

Kristin Hersh – Crooked

Posted on by
Standard

Det kan vere mykje musikk i ei bok, men sjeldan så mykje som i Crooked.

8

cover

Det er ikkje så heilt enkelt for ein musikar å leve av musikken sin nå til dags. Den vesle runde plastdingsen kalla cd har sett betre dagar, og lite tyder på at den nokon gong vil sjå det igjen. Betre dagar altså. Framtida handlar sannsynlegvis om noko anna enn den. Men om kva?

Cash Music heiter eit prosjekt Kristin Hersh og nokre venner starta opp for tre år sidan. Eit prosjekt tufta på ideen om at musikken aldri vil døy, men at CD-plata gjerne må døy, og plateselskapa saman med den. Cash Music er på nettet, og presenterer seg som ein «open source revolution», ein stad der musikarar kan presentere seg og tonane sine. Med eit løynlig håp om at det finst nokon som synst om dei, og i neste omgang gjerne betalar litt for sakene. Brendan Benson kan eg sjå er der med nokre låtar, Calexico kan eg sjå er der med eit live-opptak, og fleire med. Men først og fremst kan eg sjå, og aller mest høyre, at Kristin Hersh er der.

«www.kristinhersh.cashmusic.org» skriv du i adressefeltet, og så er du der. Der kan du bli ein Strange Angel. Ein abonnent på Kristin Hersh sin musikk. Alle hennar kommande innspelingsprosjekt, fri aksess til alle hennar konsertar, og tilgang til ein avlåst krok på nettsida med ein del eksklusivt stoff. Mot den nette sum av tretti dollar i kvartalet. Men slett ikkje alt kostar noko. For augeblikket er det opent tilgjenge til nokre Throwing Muses-demoar, og til albumet Crooked. Kristin Hersh sitt soloalbum av året. Eit album ikkje heilt som alle andre album.

Crooked er å få tak i som den der førnemnte cd’en. Men, langt meir interessant, det er også å få som ei bok. Ei 64 siders lita bok, med blomsterillustrasjonar, songtekstar og små essay om kvar enkelt song, ført i penn av Kristin Hersh. Boka kjem utan cd-plate, men med ein kode som gjer tilgang til å laste albumet ned, pluss 4 låtar som ikkje fekk plass på plata, og eit audio-opptak der Hersh og ektemannen snakkar om Crooked.

Sånn går Kristin Hersh utfordringane i møte. Musikken er der, på nettet. Værsågod, putt den på harddisken, putt den i i-poden, eller brenn den. Og så i tillegg noko fysisk, noko å halde i, noko å sjå på, lese i, ei lekker lita bok. Det er ikkje den verste ideen som har dukka opp, synst eg.

Det er ikkje den verste musikken som har dukka opp heller. Crooked gjer til kjenne ei Kristin Hersh betre enn ho har vore på fleire år. Betre, meir variert, og med låtar av det angrepslystne slaget. Låtar med ein brann i brystet, og eit rastlaust ganglag. Låtar som høyrer med til dei mest energiske ho har presentert i soloformat nokon gong.

Det har gått nokre år sidan 1986. Året då Throwing Muses kom med sitt debutalbum, eit punkdriftig, upolert, men samstundes imponerande melodifokusert stykke musikk. I hovudrolla tenåringen Kristin Hersh. Nokre år, nokre barnefødslar, nokre plater (sånn cirka 20), og nokre sigarettar seinare har ikkje gløden slokna. Med ei stemme som er blitt ruare i kantane gjennom åra, både vil ho, og har ho noko å by på. Ja meir enn dei fleste.

Ho spelar så godt som alt av instrumenter på Crooked sjølv. Men ho har ikkje gøymt seg bort og laga det i total einsemd. I ein prosess, ein dialog, med venner og fans (via internett) har albumet blitt til over ein tre års periode. Gitaren er det framtredande instrumentet, gjerne to-tre av den i same låt, sjeldan plukka nennsamt og visevarlig på. Trommene handterer ho på eit lausleg Moe Tucker-slekta vis. Det er luft og rom, det er intensitet, det er rørsle.

Frå ilskne og grønsjriffete Mississippi Kite til smått suggererande og melodisk staselige Rubidoux. Ho syng om å brenne, og det brenn. Ho syng om «the deep cold», og det sitrar. Ho er til stades. Sakte ulmande, nesten litt Lucinda Williamsk, i Moan. Og ho kastar seg uti det med strame strenger og desperasjon i blikket i Fortune. Og i Coals. Coals med det sjølvglødande refrenget.

How a purring engine sputters

Like these coals that never cooled

Why we crash but don’t land

«I was born with a sad song in my mouth» song Kristin Hersh ein gong. Eg har høyrt henne forfekte dystrare utsikter enn kva tilfellet er på Crooked. Ei storstilt feiring av grøne draumar og det lystelige livet er det nå like fullt ikkje. På ingen måte. Kanskje med unntak av tittelsporet då. Hersh sitt essay om den songen fortel at den har sitt opphav i eit viktig vendepunkt i hennar liv. Då akupunkturen løfta hennar mangeårige bipolare lidingar bort og vekk. Utan at eg hadde komme til å tenkt at låta handlar om det ved berre å høyre på den. Utan at eg hadde tenkt på den som ein utprega oppstemt sak ved berre å høyre på den.

«Why put the light on, at all?» spør Hersh ein annan stad. Og er, når alt kjem til alt, ikkje så fryktelig langt unna Crooked sitt gjennomgåande sinnelag med det spørsmålet. Men sorgtung som Flooding, er det berre Flooding som er. Albumet sitt i særklasse mest sakrale augeblikk. Ein akustisk gitar, ein cello, og Hersh som syng om sakn, eit tungt sakn. Om ein venn som er død? Som har tatt livet sitt? Kanskje Vic Chesnutt? Han var ein god venn. Han hadde fortent ein song som Flooding.

Og Kristin Hersh fortener å bli lytta til. Spesielt når ho presenterer saker som Crooked. Den er der oppe like bak meisterlige utgjevingar som den sjølvtitulerte Throwing Muses debuten, The Real Ramona, Hips And Makers og University. Dei ti songane, og boka.

Først publisert på Groove.no (i 2010)