Tag Archives: Erling & The Armageddonettes

Mar27

Æ og Dem – Gjendødsligheta

Posted on by
Standard

Viser med rock i seg, om slikt som skjer både mellom folk og i folk.                                                            7

cover  Så har vi nordlendingen med dei mystiske platetitlane her att. Eg meiner, Gjendødsligheta, du finn ikkje det ordet i offisielle ordbøker. Eg mistenker han i grunn sterkt for å ha funne det opp heilt på eiga hand. Sist gong han var her under sitt fyndige alterego – kort og godt Æ – heitte plata Avvikerike. Eit ord det jo for så vidt går an å tenke seg kva betyr, men som han kludra litt til sidan han insisterte på å stave det med berre ein r. Før der att var det Udyrbarmark, og det har vore fleire. Men i år altså, Gjendødsligheta. Det første som slår meg er at det har noko med skrømt og gjenferd å gjere. Platecoveret er ikkje akkurat med på å dempe den ideen, men dei elleve songane eg finn på innsida opplever eg som langt mindre uhyggelige enn som så.

Æ syng om det som høyrer livet til. Noko ein for så vidt kan seie at døden også gjer, men dystert langt inn i den leia dreg han ikkje. Eg høyrer heller at han syng om slikt som skjer mellom menneske medan dei framleis pustar og går rundt på jorda, og då i hovudsak slikt som har med kjærleiken å gjere. Den gode men akk så plundrete og litt for ofte smertande kjærleiken. Eg høyrer han fundere over å «dyrke og investere i framtidig savn». I fotspora fylgjer ofte einsemda. Eg høyrer Æ behandle einsemda. Eg høyrer han formidle at «kor hen ferden går så må du reis aleina tell du kommer heim». Eg høyrer han synge både sårt og eigenrådig om annleisheita og fridomen. Eg høyrer han synge «kjenn at du e friar enn fuglan», før han raskt reserverer seg og legg til «men de er programmert, men kem ække det».

Æ heiter eigentlig, og fullt og heilt, Erling Riibe Ramskjell. Saman med ein liten gjeng, som mellom anna består av to av syskena hans, serverer han songar som kan få eit visestempel på seg. Men ikkje eit slikt eit som finn nennsam fred og ro. Her er ein elektrisitet og eit rockegroove inne i bildet også. Heile tida handtert i ei form der tonane blir gitt luft og songaren har den sentrale plassen.

Eit høgdepunkt er Den Lengste Veien. Frå ein forsiktig start bygger låta seg opp og inn i ei pågåande og etter kvart fortvila form. Det handlar om kor utfordrande det kan være å ville skilje seg ut, om kor lett det kan være å tole liding og blod berre «avstanden er trygg», og det handlar om å hamne i ein nådelaus personleg ørkensituasjon der ein går ned i kneståande og ropar «hjelp mæ pappa, æ har ondt».

Det finst fleire songar på plata som har noko merkbart med seg. Eit hektande gitarriff og eit utkrope driv gjer den djerve kjærleikssongen … Ka Enn til eit eldfullt nummer. Eg nemnte at eit par sysken deltek. Kåre Riibe Ramskjell handterar tangentar av ymse slag. Sterkast i så måte gjer han seg gjeldande i Trur Du Det?. Ein sak der orgelet er feitt, kantane er rufsete, tonen er skakk, Tom Waits luskar i skuggane, og søstera Bjørg Riibe Ramskjell er ein vital duettpartnar. Same dama har same rolle når den Svarte Boksen til songaren blir utsett for visse spekulasjonar ein annan stad på plata. Det vil seie, ho tek seg av det fengande refrenget, og kjem der med visse forslag til kva boksen faktisk kan innehalde av informasjon. «Kan ve katastrofe, kan ve ingenting, …, kan ve falske minna, kan ve poesi».

Innimellom er det meir varleg. Innimellom dukkar Likholmen Blues opp. Ein djupfølt ballade om fiskaren som dreg ut i morgongryet. Om «slitets adelsfolk», om å gjere det ein må, om å høyre til.

Æ høyrer til blant dei nåtidige norske låtskrivarar og songarar det er verdt å spore opp og ta ein lytt, om ikkje fleire, til.

Des15

Erling & The Armageddonettes – Fraillaments

Posted on by
Standard

Æ har blitt Erling. Tonen er kvesst. Han svingar seg med armageddon. På ein human måte.

6

cover

Det er eit heilt stykke i frå Træna og til Budapest, men Erling Ramskjell har no likevel tatt vegen. Der har han funne i hop med ein liten gjeng ungarske musikantar, døypt dei for The Armageddonettes, skapt tonar som har vel så mykje Svartehavet som Norskehavet i seg, og erverva seg det internasjonale språket engelsk. Heilt utan å ha tapt seg sjølv i prosessen. For aksenten er hans nordlandske, grunntonen er den han har i ryggmargen, og skjeletta dansar natta til endes.

Dei er forresten å finne mellom to blodraude permar desse skjeletta. For trur du ikkje fyren like godt gjer ut plata si som bok. Førti sider med illustrasjonar av marg og bein og skjelett og ganske så dystre utsikter. Der fargane er ingenting anna enn svart og kvitt, og alt er teikna av Kjell Jakobsen. Blant dei illevarslande illustrasjonen klorar det seg fast ord og vers som avgjort høyrer til der. Ført i penn av Erling Ramskjell. På den vesle discen som ligg ved syng han dei. Til tonar som gneg og riv, truar og knitrar. Ute i eit sonisk landskap som er opent, og gjer det tyngjande fornuftig tilgang på oksygen.

I musikalsk samanheng har Erling Ramskjell dei siste fem åra stort sett operert under sitt alter ego Æ. Fire langspelsplater har det blitt. Fullt opp av underfundige, dystre og særeigne viser i ei nordlandsk språkdrakt. Før det var han ein del av bandet Schtimm. Det han gjer her på Fraillaments har vel kanskje meir til felles med den delen av hans fortid.

Han har ramma inn plata i to songar som tematisk har eit visst slektskap til ein gammal John Lennon song, God. «Do you believe in magic?» spør han innleiingsvis, «or just in me» legg han raskt til. I siste song er så dette blitt til «don’t believe me, dream me». Korleis det som skjer undervegs på plata fører han fram til denne erkjenninga har eg ikkje fasitsvaret på, men det kan nok kanskje ha å gjere med at ein del illusjonar og utsikter møter motbør langs vegen.

I den sleipt buktande Soulslipperism gjer songaren seg fleire tankar om draumar (og ormar). Han reflekterer over at det finst draumar som må bli drøymt for å kunne haldast i live, men vel så viktig at nokre draumar aldri må drøymast. Og kva drøymer eigentlig ormar om? Små draumar eller store draumar? Det siste er det sentrale temaet i det groovy nummeret Dreams. Ei kvinne med namn Gaya Arutyunyan syng her duett med Erling. Ho opererer i dei høgare toneleier, nærast euforiske. I ein song som grev djupt og dansar høgt og florlett samstundes. Eit definitivt høgdepunkt. Det kan også seiast om den pågåande og kantete Island. Der ein stridig og hardfør hovudperson samanliknar seg sjølv med ei utilgjengelig øy i verbalt slagsmål med havet og det store kontinentet. Gaya bidrar på denne også, men litt lenger bak i kulissane enn på Dreams.

Det er altså få opningar for dei store optimistiske tankar. Kjærleikslivet blir nærast omtala som ei utvisking av eigen personlegdom (For Love). Søvnen er noko ein ikkje skal stole på, ein «gentle reaper» (On Repeat). Medan himmelen er «bent by rain», og det blir stilt spørsmål med om det å vere menneske i grunn er noko særlig bra (Bent By Rain). Det forunderlige er at eg som lyttar ikkje sitt nedtrykt tilbake. Plata kallar like mykje på det lyse i meg som på det mørke. Eg trur det kjem seg av det djupt menneskelige i songarens røyst, og heile hans tonale åtferd. Som på sitt vis, sitt sympatiske vis, og mellom linjene, held fram det gode som ein klar mulegheit, trass alt.

Først publisert på Groove.no (i 2013)