69 minuttar med Vile sin mikstur av meditativ folk, cool slacker rock og luftig psykedelia gjer full effekt.

8

Eg var såpass gira på ei ny Kurt Vile-plate no at eg sveipa innom kurtvile.com to-tre veker før plata skulle vere her. Der låg det forsyne meg ein video. Ein smått sjarmerande ein til og med. Scena er slik: Langhåra musikar, vinyljunkie og familefar Kurt Vile sitt på ein stol, ved sida av platehylla si, inst i eit hjørne av stova. Han hevdar at budsjettet ikkje strakk til å lage ein ordentlig video til singelen Never Run Away, så derfor må det gjerast på denne måten: Han legg plata på platetallerken, tel til to, og ein popsong er i gang. Ein ukomfortabel Vile kikkar på coveret. Men det kan han jo ikkje drive på med, så han kastar det brydd frå seg. Angrar sannsynlegvis umiddelbart, for kor skal han no gjere av henda sine. Då er det at ein liten reddande engel kjem dansande inn i bildet. Vile si treårige dotter. Ho dansar imidlertid raskt ut att, og overlet faren med det fårete smilet til seg sjølv. Før ho er tilbake og reddar han på nytt. Slik går dansen. Inn og ut av bildet. Og faren sitt der og håpar ho blir lenger, og at songen snart er over. Ein song boren fram av trommer, ein resonatorgitar, og Vile si særeigne røyst: «I know you’ll never run away». Ein sympatisk tributt til kona vil eg tru, som han har vore gift med i ti år.

Ti år der han har sysla med musikk, og gradvis og veldig sakte vunne seg ein viss status.

Eg skal på ingen måte skryte på meg å ha ei lang fartstid blant tonane hans. Strengt tatt er det ikkje stort lenger enn eit år sidan at Kurt Vile for alvor byrja å oppta meg. Eg hadde hatt hans 2011-utgjeving Smoke Ring From My Halo i hylla ei tid. Prøvd å finne tonen med den. Sleit litt med det. Synst den var litt einstonig. Men av ein eller annan grunn gav eg den ikkje opp. Det skulle det vise seg å vere fleire gode grunnar til å ikkje gjere. For sakte om senn byrja røykringane å danse, og pådra seg fargar, gylne fargar, og dei blei til noko eg måtte ha meir av.

Platene til Kurt Vile har den spesielt gode eigenskapen at dei blir betre for kvar gong eg høyrer på dei. Utav noko som i førstninga kan virke i drygaste laget dorskt og monotont byrjar det litt etter litt å gro fram kaleidoskopiske melodiar med skummelt kraftfulle fangarmar. Så no har eg hamna i den omvendte situasjonen. Eg slepp ikkje laus. Childish Prodigy (2009) held meg fast, Smoke Ring From My Halo (2011) held meg fastare, og Wakin On A Pretty Daze har, om mogeleg, fanga meg endå sterkare.

«Sofarock» sa eg til meg sjølv då eg første gongen høyrte på Smoke Ring From My Halo. Eg såg på coveret, Vile satt der i sofaen. Eg høyrte på songane, dei kom frå djupt der nede i sofaen ein stad. Sofarock. Det var ikkje meint spesielt positivt. Det burde det sjølvsagt ha vore. For det er jo, når eg berre får tenkt meg om i to og eit halvt sekund, få plasser som er betre å vere enn i sofaen. Så no kallar eg det sofarock, og tenker at det er gromme greier det.

Sometimes when I get in my zone
You’d think I was stoned
But I never, as they say,
touch the stuff
I might be adrift,
but I’m still alert,
concentrate my hurt into a goldtone

Kurt Vile kjenner sitt rykte. Han er meir enn ein gong blitt nagla til Slacker-begrepet. Det plagar han sannsynlegvis ikkje, men han vil no berre nemne at alt treng ikkje nødvendigvis vere presis slik det synes (eller høyres) å vere. Kanskje er det slik at han drive litt hengslete av garde, ja kanskje er det slik, men det betyr ikkje at han ikkje kan vere årvaken og treffsikker også, der han sitt i sofaen og vrir og samlar smerta si inn i skinande tonar.

Han komponerte største parten av songane på plata medan han var ute på turné. I sofaer på ulike hotellrom, milevis unna familien i Philadelphia. Det er vel ikkje til å undrast over at her er ein både underliggande og framtredande melankoli å spore. Noko det vel for så vidt alltid har vore hos Vile. Men det er ikkje berre slik. Han passar på å foreine det med slike ting som eit glimt i auga, sjølvironi, eller eit stridig snerr.

I songane fører Vile ein slags dialog med seg sjølv. Om eg då ikkje skal kalle det for monologar til ein person som ikkje er til stades. Eller refleksjonar over livet, musikken, kjærleiken, lengselen, og det å vere mann og far.

«There comes a time in every man’s life when he’s gotta take hold of the hand that ain’t his, but it is» ytrar Vile, audmjukt vil eg seie, i Too Hard. Ein song om å ville det beste, men kanskje ikkje alltid klare å leve opp til den standarden. Om å love å ikkje feste «too hard», og i neste omgang sjå eit lite barn i augo og love å gjere sitt aller beste, «and that won’t be too hard». Og gitaren ligg i fanget, den akustiske, og fingrane hans plukkar på strengene som om dei tilhøyrte eit barn av John Fahey. I bakgrunnen gnislar det i frå elektriske strenger. I åtte minuttar.

Dei drar seg ut i respektable lengder fleire av spora på plata. Såpass at dette endar opp som eit godt gammaldags dobbeltalbum (på blå vinyl om ein går for deluxe-utgåva). Der gitaren, og då spesielt den akustiske varianten, har ei viktig rolle. Gitaristen Kurt Vile har aldri vore noko å kimse av. Men denne gongen gjer han seg sjølv større arbeidsrom, og skapar meir meditativ godlyd, enn nokon gong.

Opningssporet er berre eit lite ordspel unna å kunne kalle seg for tittelspor. Utan at det blir laga noko problem utav det. Songen har tida som sin venn. Minst ni minuttar av den i alle fall. Ein mildtona akustisk gitar har ei berande rolle, ein elektrisk stikk innom og ytrar seg med lyriske tonar. Det er intimt og nært, eg føler nesten at eg sitt her med heile songen i fanget. Samstundes som alle gluggar står på vidt gap, og slepp igjennom ein varm psykedelisk bris. Ei laidback morgonkjensle løftar blikket, og møter eit stikk eller to. «Wakin, the dawn of day ….. phone ringin» off the shelf, I guess it wanted to kill himself».

Og plata går sin gang, og det meste som dukkar opp gjer inntrykk. På ulikt vis. Pure Pain er ei todelt affære. Ein intrikat og temposkiftande song om saknet der ute på vegen. To vers hakkar og sprett, to vers smyg seg fram med jamrande lengt. «It’s the purest of pure pain». Was All Talk opnar med ei offensiv synthlinje, får raskt selskap av eit drivande beat, og den buktande akustiske gitartonen. Vile syng om at ein gong var det slik at folk trudde han berre var prat. Sånn er det vel ikkje lenger? Så då går det an, i det låta driv inn i si avsluttande fase, å erklære dette: «Makin» music is easy: watch me».

Dei røffaste tonane gjer seg til kjenne i KV Crimes og Shame Chamber. Her sitt gitarriffa laust, arven etter ein kar som Tom Petty kan anast, og det er snerr i diksjonen. «Livin» life to the lowest power, feelin bad, in the best way a man can».

Til slutt kjem Goldtone. Då er vi inne i dei definitive mjuke tonelag. Songaren er på sitt mest slepne. Han er midt i musikken, og fortel om si søking etter den gode tonen, og den vektige songen. I fortid og framtid, dag som natt. «I stay awake, searchin» the deep dark dephts of my soul tone». Ei kvinnerøyst sørgjer for litt konkret soulnerve. Ingen har hastverk. Det drar seg forbi ti minuttar. Det er behag av første grad.

Det er eit dobbeltalbum eg ikkje kjem meg utav.

Først publisert på Groove.no (i 2013)