Fengande psykedelisk power-pop frå ein kryptisk heidersmann.

  I den siste songen på plata hevdar Robyn Hitchcock at han syng som ein fossil. Det gjer han absolutt ikkje. Han er då like opplagt og frisk som … som då han song I Wanna Destroy You for om lag 37 år sidan. Vel, nesten i alle fall. I Want To Tell You About What I Want syng han denne gongen. Som opningsspor. Ein song med ein noko meir oppbyggeleg innfallsvinkel enn nihilismen som prega det berykta opningssporet på The Soft Boys si klassiske 1980-utgjeving Underwater Moonlight. Ein låt med gode hooks på hand, eit par gitarar i riff- og drivmodus, samt denne songaren som i all sin pessimisme ytrar nokre tankar om kva som kan vere medisinen for at menneskeslekta skal overleve:

I want world peace, gentle socialism, no machismo
And the only God shall be the God of L-O-V-E
I want a non-invasive kind of telepathy
That let’s you feel what it’s like to be somebody else

My Vision of World Empathy var songens arbeidstittel. Ein visjon som nok ikkje er heilt fri for den gode gamle kryptiske Hitchcock-surrealismen. Og bra er det. Og bra er det at den gjer seg gjeldande utover på resten av albumet også. Hans noko og tjuande album (den er ikkje heilt oversiktleg  denne albumkatalogen hans). Så absolutt på tide med eit sjølvtitulert eit.

Brendan Benson har produsert. Ein fyr som ved fleire anledningar har vist at han kan sin gitar-pop, for ikkje å seie power-pop. Eit par elektriske gitarar, bass og tromme, ein distinkt vokalist og frodig harmonisong, det er den overordna resepten her. Resultatet sprenger ingen rammer men er drivande festleg. Eller kanskje ikkje, kanskje ikkje festleg er rette ordet. «An ecstatic work of negativity» kallar Hitchcock det sjølv. Hmm … er ikkje det litt festleg då?

Vel, sjølvmord er definitivt ikkje festleg. Med to kvinnelege forfattarar som har enda livet sitt på det viset (Virginia Woolf og Sylvia Plath) som hovudrolleinnehavarar oppsøker Hitchcock smerta i ein song med tittelen Virginia Woolf. Melodisk har den absolutt eit vinnande vesen, sjølv når songaren syng linjer som «sometimes it hurts were you don’t wanna hurt». Ord som vinnande vesen og smerte kan nok også nyttast om I Pray When I’m Drunk. Sjølv om den songen også er ein heilt annan skål. Robyn Hitchcock har budd i Nashville eit par år. Så då er det vel ikkje feil å synge litt country? I Pray When I’m Drunk er klassisk honky tonk. I alle fall så klassisk som ein engelskmann med ein bra dose skrudd psykedelia i ryggrada kan få det til å lyde.

For engelskmann er han, same kor amerikansk lufta kring han er. Som når han til ringande gitarlyd og lette psykedeliske svingingar syng om Mad Shelley’s Letterbox. Ein song som kanskje ikkje direkte handlar om den store engelske poeten Percy Bysshe Shelley, men som har litt av romantikkens linjer i seg. Raymond And the Wires er på si side ein song utstyrt med linjer frå eit barndomsminne. Frå ein gong hovudpersonen reiste med trolleybuss saman med far sin. Ein far han ikkje kan seie han kjente så godt – «he was a lonesome dad». Songen har ein cello i ei sentral rolle. Ein cello som blir med over i ein annan tilbakeskodande song, den folk-driftige 1970 In Aspic.

Ein seks minuttar lang ballade om å tape, tape i stort monn, har Hitchcock også funne plass til. «Losing my face, losing my friends, losing my temper» lyde den første linja i Sayonara Judge, men det sluttar på ingen måte der. Det renn på med nederlag og audmjukingar. Og songaren tar i, og høyrest nesten ut som John Lennon. Men er ikkje refrenget aldri så lite feststemt? «Sayonara I’m a loser, but i’m walking on air» lyde det der, reint uimotståeleg og smått uutgrundeleg. Den er ikkje åleine om nett slike augeblikk denne songen. Eg finn fleire av dei på plata. Ei plate som glir på plass, og mellom anna kan få karakteristikken «nok ei god Robyn Hitchcock-plate».

7/10

TIDAL: ROBYN HITCHCOCK – ROBYN HITCHCOCK

I over tretti år har Hitchcock navigert etter eige kart, ein novemberkveld i 2008 førte det han inn på ei scene i New York.

6

The Soft Boys heitte bandet. Dei kom frå universitetsbyen Cambridge. Underwater Moonlight var tittelen på ei plate dei gav ut, i 1980. Ei strålande plate. Full av kraftfull, gitarringande, psykedelisk popmusikk. Slett ikkje soft. Opningssporet I Wanna Destroy You kasta skånsellaust overbord alle førestillingar om noko slikt, og resten av albumet fylgde opp. Men punk var det heller ikkje, eller postpunk. Dei hoppa aldri på det toget. Dei var litt på sida av det som skjedde rundt dei. I England. Dei var litt annleis. Dei kunne spele. Dei kunne nyansere. Dei var litt sære, men meir fengande enn du skulle tru.

Robyn Hitchcock heitte songaren, og gitaristen, og låtskrivaren, og den som hadde visjonen om korleis The Soft Boys skulle låte. Ein visjon prega av ein fargerik tankegang og eit eksentriske sinn. Men ein visjon som absolutt ikkje kom dansande til han ut av det blå. Hovudtrekka henta han frå den Lennon-Beatleske poptonen, Byrds sine harmoniar og gitartonar, galskapen til Cpt. Beefheart, Bob Dylan sine poetiske ordstraumar frå det underbevisste, og Syd Barrett sin lunefulle psykedelia. Med sin friske og personlige mikstur av alt dette, og ein bunke sterke låtar i bagasjen skaffa bandet seg fans som Pete Buck, Steve Wynn og Paul Westerberg.

Underwater Moonlight var deira andre plate. Den var deira meisterverk. Den er deira meisterverk. Det veit eg sikkert, eg høyrde det igjen i går. Så mange andre enn Buck, Wynn, Westerberg og nokre av deira åndsfrendar høyrde ikkje det, i 1980. Så bandet sa takk for seg få månader etter at plata kom ut. Dei gjorde eit nytt forsøk i 2002, med ei tredje plate, Nextdoorland, men pakka saman på nytt att kort tid etter. I mellomtida, og etterpå, har Robyn Hitchcock helde ein solokarriere på skinnene. Litt på sida av der den store merksemda rettar lyset sitt, men veldig ofte inne på dei spora der attraktive poptonar gror.

I Often Dream of Trains heitte plata Robyn Hitchcock gav ut i 1984. Hans tredje under eige namn. Og denne var han sannelig ganske så aleine om. Hans to første soloutspel hadde vore nye turar inn i energien og psykedeliaen, dette var ein spartansk og semi-akustisk tur inn i hovudpersonens draumar. Utan rytmeseksjon, og nesten utan hjelp, spelte og skrudde Hitchcock i hop eit album der melankolien fekk rikelig med plass i hans ubereknelige bilde. Verken med denne, eller andre soloframstøyt nådde han Underwater Moonlight-nivå. Men god har han vore rett som det er, og sjeldan like ofte som på I Often Dream of Trains.

Nesten 25 år etter gav han plata ein seriøs gjenvisitt. Frå scena. Og ein novemberkveld på Symphony Space i New York var filmmakar John Edginton til stades, og filma. Det er dette konsertopptaket som no er ute i DVD-format, med den talande tittelen I Often Dream of Trains In New York. Og skulle ein ynskje konserten utan bilde er det generøst nok også ein CD i pakka, med nesten identisk innhald. Samt ein liten ekstra bonus; ein tolvminuttars kortfilm, som er Hitchcock på togtur for 25 år sidan. Til lyden av ambiente gitartonar og surrealistisk babbel. Tittel; Beyond Basingstoke.

Hitchcock er ikkje åleine på scena. Tim Keegan står ved hans side, og spelar akustisk gitar. Terry Edwards sit mykje ved pianoet, men reiser seg også opp og bles tonar i både trompet og saksofon. Og begge karane korar. Det gjer også ei dame med namn Gaida Hinnawi på eit par låtar, varleg og vakkert. Som på originalplata er her ingen rytmeseksjon, berre ein Edwards som ristar nokre egg her og der. Saman skapar dei eit ledug, pretensjonslaust og sympatisk New York-augeblikk. Saman spelar dei det aller meste av stoffet frå 1984-plata, og plussar på med nokre andre songar i same ånd, som ekstranummer.

Den engelske folktonen var ikkje ein framtredande tone hos Soft Boys. Men den var der som ein viktig faktor i Hitchcock sine pre-Soft Boys dagar. Og den er der i fleire av spora på I Often Dream of Trains. Den er der i den spartanske balladen Cathedral. Den er der i nydelig gitarplukka former i Autumn Is Your Last Chance. Den er der når Hitchcock skildrar ein sjeldan snøkvit Londonvinter på stemningsfullt vis i Winter Love. Alle tre låtar der vi møter Hitchcock i sitt mest vemodstemte leie. Eit leie der hans surrealistiske side blir tona ned.

Eit leie som pregar mange av låtane. Ein sår lengsel skrapar i songarens sjel i popvakre I Used to Say I Love You. Der han prøver overtyde seg sjølv om at ho som for lengst har vandra vidare utan han, eigentlig ikkje betydde det minste for han. Men vi trur han ikkje. Og han trur det nok ikkje sjølv heller. I tittelsporet er ikkje lengselen retta mot svunne tider, men mot tida som enno ikkje har vore. Om ein gong før siste stasjon er nådd, før altfor mange årstider har passert, å finne saman med ei kvinne, i ein draum, i ein korridor.

Den humoristiske sida til Hitchcock kjem fram når han saman med Keegan og Edwards opptrer i barbershop-skapnad i Uncorrected Personality Traits, der tematikken er ulike sexfiksjonar. Ei noko sveittare utgåve av hans humoristiske side dukkar opp i Sounds Great When You’re Dead. Låta startar med ei lita skildring omkring dette å måtte ufrivillig overhøyre foreldras sexakt, for så eit par minutt seinare å ende med det evige dilemmaet «We’re at our most together, when we’re at our most apart». Eit smittsamt refreng gjer seg gjeldande fleire gonger undervegs:

Baby
It might sound dodgy now
But it sounds great when you’re dead

Mellom fleire av låtane har filmregissøren lagt inn små sekvensar frå eit intervju med Hitchcock (sjølvsagt gjort ombord på eit tog i fart). Her fortel han litt om originalplatas historie, og går nærare inn på bakgrunnen for nokre av songane. Noko som har både ein opplysande og underhaldande misjon. For han er ein kar med spesielle evner når det kjem til dette å ordlegge seg, denne Hitchcock.

Såleis også frå scena, mellom songane. Nokre gonger hamnar han ut i det absurde, andre gonger viser han seg meir konsis, og stundom litt giftig. Men aller best er han no i songane sine. I Ye Sleeping Knights of Jesus til dømes. Ein country sing-a-long der ateisten i Hitchcock, etter å ha introdusert songen med eit ynskje om at framtida måtte bringe litt meir «good old unbelieve», hersar og raljerer med denne evinnelige trua;

Put your faith in God, he won’t expect you
Put your faith in death because it’s free
If you believe in nothing, honey, it believes in you
For God’s sake don’t waste any faith on me

Det skal vi nok ikkje gjere mr Hitchcock. Men finne hugnad i mange av desse songane dine, både frå denne sympatiske kvelden i New York, og frå dei tjuetals platene du har gitt ut, utan altfor mykje oppstyr, det vil vi framleis gjere. Både Buck, Westerberg, og eg. Og kanskje nokon til?

Først publisert på Groove.no (i 2010)