Ei ung norsk dame har funne den engelske folktonen, og saman med nokre medsamansvorne gitt den ei rastlaus, bluesblå og groovy behandling.

7

Det tidlege syttitalet, og omkringliggande år, har vore eit stadig tilbakevendande sonisk tema her i stova denne hausten. Det kan det nok vere fleire årsaker til. Først og fremst, tenker eg, fordi det finst eit umåtelig forråd av god musikk frå den tida. Men eg skal vel heller ikkje legge skjul på at Jonathan Wilson sin stadig like fantastiske Fanfare nok har hatt ei iverksettande rolle. Midt oppe i all denne trivelige mimreaktiviteten har det dukka opp ei heilt fersk plate til som har lagt beslag på meir og meir av tida mi. Den har den same tidsepoken innabords. Om enn andre soniske variantar av den enn dei Wilson har grepe fatt i. Det gjer ingenting, for det er gode variantar. I sentrum står ei kvinne. Ei ung ei. Monica Heldal, frå sjølvaste Bergen. Men det er lite av Bergen i tonane på det som er hennar debutalbum.

Klangen i tonane har i stor grad sine røter på den andre sida av Nordsjøen. I den engelske folktradisjonen. Og då kanskje helst slik den fortona seg på Led Zeppelin si III-plate, eller slik det lydde då Robert Plant song duett med Sandy Denny, eller når same dame song med Fairport Convention, eller når Nick Drake sine fingrar jaga over strengane og det berre var fem lauv att.

På ni av ti songar spelar Monica Heldal på akustisk gitar. I ein fingerplukkande stil. Tonane ho frambringe har eit kvilelaust preg. Dei dansar og buktar seg. Dei vil fram. Dei har vore ute både dagar og netter. Dei søker ein fridom, men dei søker også ein heim. Dei er aldri åleine.

I bandet finn ein ikkje heilt ukjente Cato Salsa, han spelar på både elektrisk gitar og diverse tangentinstrument. Elektrisk gitar spelar også Øyvind Blomstrøm (frå El Cuero), medan Børge Fjordheim (frå Cloroform og diverse Rogalandsakter) spelar trommer. Plata blei i hovudsak spelt inn i eit studio i Sør-England med Chris Bond (frå bandet til den engelske folkrockfyren Ben Howard) som produsent. Bond spelar i tillegg bassgitar. Om ikkje ærverdige Danny Thompson står der med kontrabassen sin då, og sluttar ringen (han gjorde jo slikt i legendariske Pentangle, og har i tillegg spelt med både Nick Drake, Richard Thompson og John Martyn).

Det er eit definitivt spenn i det soniske registeret på plata. Her blir ein presentert for Silly Willy, ei semiakustisk vise med harmonisert vokal. I ei ganske så anna drakt tar Conman Coming seg fram. Ein elektrisk og svartkledd blues, med eit ekspanderande og totalt overmannande groove, der meir enn ein av mennene syng med. Groovet har forresten ei essensiell rolle i fleire av låtane. Ikkje minst i den bryskt rockande I Don’t Mind, som går over målstreken i eit mildt sagt frenetisk tempo. Det er fleire måtar å ta seg over den streken på, In Flight gjer det med ein lengre friskt oppfuzza gitarsolo, etter å ha starta ut som ei varleg vise. Andre låtar blir helde i dette meir varlege heile vegen. Follow You Anywhere er ein slik ein. Den kanskje varmaste og venaste av dei alle. Som ein fønvind av lengt og filantropi manøvrerar her songaren si røyst seg langs tonar det er lett å føle for. I tillegg til den engelske folktonen, og bluesen, og det groovy rockande kan eg også dra kjensel på noko countryslekta. I songar som Tape 03 og Die For You kan eg det. Sistnemnte har i tillegg friske tonar frå ei hardingfele (traktert av Erik Sollid), slik får ein touch av heimlandets tradisjonar også vere med.

Eg har snakka om Monica Heldal sine evner som formidlar av gitartonar. Eg burde kanskje seie noko om røysta hennar også. Eg nemnte noko i retning av at den kunne vere mild. Det står eg for. Den kan også ha eit vemodig drag. Samstundes som den rommar to motsatsar som naivitet og autoritet. Men mest av alt virkar den å vere inderlig naturlig.

Songane ho syng er fullt og heilt hennar eigne. Dei handlar om å vere i bevegelse. Om kjærleiksforhold som vanskeleg kan lukkast, men òg om forhold som kan ha ei framtid. Ein ikkje alltid like pålitelig vandrar har ei rolle i fleire av songane. Innleiingsvis heiter han, i tråd med tittelen, Boy From the North. Han dukkar opp som ein skada person, med skortande evner til å tilpasse seg. Ei kvinne forelskar seg i han og forbarmar seg over han. Men uroa i han kan ikkje lækjast. Han dreg. Eit liknande motiv møter vi att i Follow You Anywhere. Ein trøbbelmakar prøver å bryte banda til kvinna si, for hennar eige beste. Ho er ikkje villig til å sleppe taket. I eit oppofrande kjærleiksmodus gjentek ho i staden sitt mantra «I’d follow you anywhere, anywhere, if I only knew where you go». Blant desse vandrarane og på ulikt vis trøblete skikkelsane er vel den minst sympatiske psykopaten vi blir presentert for i Conman Coming, medan desertøren i Fightin» Son blir den ein vinn mest sympati for.

I In Flight møter vi så ei kvinne (den same?) som har gjort seg nokre fleire erfaringar. Denne omstreifaren var kanskje ikkje synonymt med den fagre draumen likevel. «Whether he’s northern or a traveler from the south, promises are only words from his mouth» lyde konklusjonen i siste vers. Så no er ho «in flight, oh in flight» bort frå falske forhåpningar og traurige løgner. På veg heimatt? Til slutt kjem det i alle fall ein song om å lengte heimatt. Om The Road Not Taken. Til lågmælt gnagande tonar frå fleire elektriske gitarar gjer songaren i denne uttrykk for at ho framleis ber på eit «hope of how happiness can be». Og eg tenker at platas forteljing (om ein då skal velje å sjå songane som eit tematisk fellesskap) har ein viss analogi til bibelens historie om den bortkomne sonen.

På eit av dei mest substansielle og medrivande debutalbuma som har komme min veg i år.

Først publisert på Groove.no (i 2013)