Ein ustyrleg og fryktlaus ungfole frå Alabama sparkar og bit ifrå seg.

  Sist gong vi møttest stod Dan Sartain der med eit rep om halsen og ein vaklande krakk under beina. Han kom levande frå det. Denne gongen stirar han meg med eit gnistrande blikk djupt inn i augene, og rettar revolveren mot tinningen. På veggen bak han kjem ein stor raud masse til syne. Han kjem levande frå det denne gongen også. Veldig levande.

Det er ikkje fordi han ladar med lauskrut eller knyte svake knutar. Neida. Det er fordi den vaklande krakken trass alt heldt seg på beina. Det er fordi han brått rettar revolvermunningen mot taket og skyt eit spøkelse. Det er fordi Sartain, bakom desse to coverbilda, eigentlig ikkje er spesielt suicidal. Snarare er han vel heller fyren som går i strupen på problema enn han som lar dei blåse ut livslysta.

Dan Sartain er også fyren som aldri tek omvegane eller dei taktfulle sidespora. «I’m not the kind of boy who deals with nonsense» proklamerer han. Og eg trur han. Ja, du verden som eg trur han, der han kjem harvande mot ein heilt utan reserveløysingar i bagasjen. Kva som er taktisk lurt, eller politisk og sosialt korrekt affiserer ikkje jyplingen frå Alabama i særlig grad. I alle fall ikkje før han har ein sjalu ektemann etter seg. Då byrjar han å bli heimsøkt av ekle draumar, og ein viss anger tek til å melde seg. For korleis skal han komme heilskinna frå det ventande basketaket berre væpna med ein kniv så lenge den forsmådde ektemannen veivar rundt med ein pistol. Gun vs. Knife heiter låta. Det er tøft, og det er ukultivert.

Det er fleire av dei. Usminka, brennande og primitive. Med gitarstrengane spent strammare enn bogen til Einar Tambarskjelve og like desperat som ein svolten ulv i bur går Sartain til eit sonisk åtak væpna med melodiar inspirert av så vel Bo Diddley sine feststunder som skrotete garasjeparty på 60-talet og Jonathan Richman sine enkle og effektive tonetokt. Og så krydrar han med eit par avstikkarar til sørsida av Rio Grande.

15 låtar gjort unna på 37 minuttar. Det er med andre ord ikkje tid til å bryte treminuttars grensa her i garden. Vel, ein gong gjer han det. Med 1 sekund. Og då er vi komme til Shenanigans. Ein seig og barsk luring der Sartain kjekt hevdar at han ser ingen grunn til at kvinnemennesket sine narrestrekar skal bli tilgitt, for «it won’t hurt me, like it’s gonna hurt you».

Ein kan absolutt stille spørsmål med fyren sin sjelelige tilstand ved eit par høve. Som når han i den halslause sing-a-long saken Indian Ink gjev ordre om å «bring in the virgins and make the lights dim». Eller når han i det litt Pixies-slekta opningssporet Drama Queens slenger fram eit djevelsk «I’m happy that he died, ha-ha» for så nokre sekund seinare å endre det til eit sviande «tell him that I died, ha-ha».

Så det er vel ikkje ein komplett suspekt påstand å hevde at ein hos unge Sartain kan ane konturane av den same sørstatsgalskapen som har ridd folk som Roky Erickson og Reverend Horton Heat. Kanskje er det noko meir suspekt å hevde at galskapen er interesseskapande? Men det er den. I alle fall så lenge den kjem i songform og ikkje sprellar rundt i bukselommene i meir handfaste former.

I den melodisk grovkorna Second Coming slenger han på seg kjortelen til Jesus og hevdar at «it will be nice to walk upon the water, to talk again, with angels at my side». Medan han ein annan stad, i lite vennligsinna ordelag, syng ut om sine erfaringar med Young Girls; «young girls are stupid and they’re cruel, but I still want them, what am I gonna do?».

Han blandar det uforsonlige og det paranoide i den nådelause Hangers On. Og han har funne eit barskt gitar-riff på ei branntomt i nabolaget til You Really Got Me og You’re Gonna Miss Me, som han så har nytta til å gjere Thought It Over til eit drivande bøllefrø.

Vel, eg skal ikkje skravle meir, gakk heller hen og Join Dan Sartain.

7/10

Først publisert på Groove.no (i 2006)